Arhijerejski plašt, bogato ukrašen i istorijski povezan sa hrišćanskim vladarima, prenosi poruku poniznosti, liturgijske odgovornosti i unutrašnje čistote.
U pravoslavnoj crkvenoj tradiciji, sakos predstavlja ključni deo arhijerejske odežde, čije značenje i simbolika duboko su ukorenjeni u liturgijskoj praksi i teološkom učenju. Ova odežda nije samo spoljašnji znak arhijerejskog dostojanstva, već nosi i teološki i duhovni značaj koji se ogleda u njenoj funkciji i istorijskom kontekstu.
Sakos je bogato ukrašen, dug, plašt bez rukava koji se nosi preko stihara i epitrahilja. Oblači ga arhijerej tokom liturgije, a njegova funkcija nije samo estetska, već duboko liturgijska i teološka.
Prema zvaničnom tumačenju Eparhije šumadijske: "Sakos je glavni deo arhijerejske odežde koja se nosi na liturgiji. Smatra se odeždom pokajanja. Oblačili su je hrišćanski vladari da bi izrazili svoju poniznost pred Gospodom."
Ovaj citat ukazuje na to da sakos nije samo simbol vlasti, već i znak duhovne odgovornosti i pokajanja. Istorijski gledano, sakos je bio deo liturgijske odeće koju su nosili hrišćanski vladari, čime su izražavali svoju poniznost i pokajanje pred Bogom. Ova praksa pokazuje da vlast nije samo politička moć, već i duhovna odgovornost pred Bogom i zajednicom.
Simbolika sakosa je višeslojna. Njegova boja, materijal i ukrasi često imaju teološko značenje. Na primer, boje sakosa mogu biti povezane sa određenim liturgijskim periodima ili događajima, kao što su crvena za praznike mučenika ili zlatna za praznike posvećene Hristu. Materijal od kojeg je sakos izrađen često je bogat i ukrašen, što simbolizuje duhovnu bogatost i veličinu Božje slave.
U kontekstu arhijerejske odežde, sakos se nosi zajedno sa drugim elementima, kao što su omofor, mitra i žezlo, koji zajedno čine celokupnu liturgijsku opremu i označavaju duhovnu vlast i odgovornost arhijereja.
Sakos nije samo deo liturgijske odežde; on je simbol duhovne odgovornosti, pokajanja i poniznosti. Kroz svoju ulogu u liturgiji, sakos podseća arhijereje i vernike da prava moć leži u služenju Bogu i zajednici, a ne u spoljašnjoj vlasti. Ova odežda nas poziva da prepoznamo dublje duhovno značenje iza spoljašnjih znakova i da težimo ka unutrašnjoj čistoti i poniznosti pred Bogom.
Saznajte zašto ovaj skromni crkveni predmet simbolizuje zajedništvo, veru i duhovnu povezanost vernika. Iako se svakodnevno susreću sa njim u hramovima i manastirima, mnogi ne znaju da je antimis više od platna – na njemu se osvećuje hleb i vino, simbolizuje Hristovu žrtvu i povezuje vernike sa srcem pravoslavne tradicije. Naizgled obični svećnjaci sa dve i tri sveće nose poruku staru vekovima — kroz njih se otkriva tajna Hristovih priroda i Svete Trojice, ali i snaga vere koja osvetljava dušu. Iza svečanih odora i crkvenih titula krije se duboko simbolično služenje Bogu i zajednici, staro više od dva milenijuma. Od nedeljnih liturgija do velikih praznika i svetih tajni, epitrahilj oko vrata sveštenoslužitelja nosi duboku duhovnu i liturgijsku simboliku. Otkrijte kako dva šiljasta vrha i viseće trake jedne kape prenose svetlost Božje istine i autoritet apostolske tradicije.
SPC
Simbolika
Zašto sakos otkriva pravu snagu arhijerejske duhovnosti
Duhovna riznica
05:00 | 14.10.2025
ZNATE LI ŠTA JE ANAFORNIK? Tajna neobičnog predmeta iz hramova
Duhovna riznica
05:00 | 15.10.2025
OVO BI SVAKI PRAVOSLAVAC TREBALO DA ZNA: Antimis – platno koje otvara vrata duhovnog sveta
Duhovna riznica
05:00 | 16.10.2025
KAKAV ZNAČAJ IMAJU DIKIRIJE I TRIKIRIJE U CRKVI: Moć svetlosti u rukama vladika
Duhovna riznica
05:00 | 17.10.2025
OTKRIVAMO ZNAČENJE CRKVENIH ČINOVA KOJE MNOGI VERNICI NE ZNAJU: Ko zapravo stoji iza titula patrijarha, mitropolita, đakona…
Duhovna riznica
05:00 | 19.10.2025
BEZ OVOGA SVEŠTENIK JE SAMO OBIČAN GRAĐANIN: Vernici ga viđaju svakodnevno, ali mu ne znaju naziv, simboliku i značenje
Duhovna riznica
06:30 | 20.10.2025
OD VIZANTIJSKOG DVORA DO SRPSKIH HRAMOVA: Evo zašto mitra nije samo ukras na glavi vladike, već znak odgovornosti i duhovne snage
Vaš komentar je uspešno snimljen i biće vidljiv nakon verifikacije administratora portala.
Ajeti 54:49–55 sure Al-Kamar otkrivaju kako svaka odluka i svaki dah podsećaju na neizbežnu pravdu i mudrost Stvoritelja
Reči velikog duhovnika sa Svete Gore otkrivaju da najvažniji korak ka Bogu nije u mestima koja posećujemo, već u onome što činimo pred sopstvenom savešću.
Potpisi mitropolita Joanikija i predsednika opštine Nikole Jovanovića otvorili su put projektu koji spaja predanje i savremeni razvoj, uz planiranu donaciju od milion evra, izradu dokumentacije i uređenje prostora za buduću svetinju.
Policija u Hesenu intenzivno prikuplja informacije i dokaze koji bi rasvetlili ovaj slučaj.
U vreme cara Teodosija 381. godine, njegove mošti prenesene su u Carigrad, a 1236. u Veneciju, gde se i sad nalaze.
Jednostavan i brz recept za kolač koji u dom donosi miris domaće kuhinje i radost zajedništva u posne dane.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Skromne namirnice, otmen ukus – manastirski zapis iz 1855. godine vraća na trpezu zalogaj koji je nekada krasilo srpsko dvorsko posluženje.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Nekada nezaobilazna na prazničnim trpezama, ova poslastica se pravila sa strpljenjem i ljubavlju — donosimo autentičan recept koji će vaš dom ispuniti toplinom i mirisom svečanosti.
Drevna himna „Svjatij Bože, Svjatij Krјepkij, Svjatij Besmertnij, pomiluj nas“ prvi put je zapevana tokom zemljotresa u Carigradu, a i danas odzvanja hramovima kao molitva koja spaja ljude, anđele i Boga.
Ovaj arhijerejski predmet nosi duboku poruku o brizi i zaštiti unutar hrišćanske zajednice i nosi zanimljivu istoriju i značaj za sve vernike.
Poglavar SPC služio je arhijerejsku liturgiju u crkvi posvećenoj Svetoj Petki, a tom prilikom molitveno je proslavljena trideseta godišnjica arhijerejske službe mitropolita braničevskog Ignatija.
Policija u Hesenu intenzivno prikuplja informacije i dokaze koji bi rasvetlili ovaj slučaj.
Dokumentarno-igrana priča Bojane Krstić otkriva život Nedeljka Streličića, mladog sveštenika koji je platio cenu vernosti istini, dok beogradska premijera donosi i snažnu humanitarnu akciju za teško bolesnog dečaka.
On je znak ljubavi, žrtve i vaskrsenja, ali i podsetnik na poziv svakog vernika da svoj život ispuni smirenjem, strpljenjem i nadom.
Jedna izgovorena reč može delovati zastrašujuće, ali Crkva nas uči da samo greh ima stvarnu moć – pokajanje, Ispovest i život u Tajnama čine svaku dušu nepobedivom pod Božijom zaštitom.
Od prenosa posmrtnih ostataka pesnika iz Amerike do današnje uloge hrama na Crkvini kao duhovnog i kulturnog središta – priča o svetinji koja je postala znak prepoznavanja Trebinja.
U najvećoj medicinskoj ustanovi u zemlji proslavljena je krsna slava, a priča o hramu koji je preživeo rat, zaborav i preobražaj u mrtvačnicu otkriva koliko je ovo mesto važno za bolesnike, lekare i grad.
Kad su mu rekli da je jedina šansa transplantacija srca, brat Goran nije odustao. Iz bolničke sobe krenuo je na put duhovnog isceljenja ka Hilandaru, gde je pronašao snagu za novi život.
Na trpezi ljubavi u porti Crkve Ružica, poglavar Srpske pravoslavne crkve poručio je vernicima da najveća bitka svakog čoveka nije spoljašnja, već u srcu.
On je znak ljubavi, žrtve i vaskrsenja, ali i podsetnik na poziv svakog vernika da svoj život ispuni smirenjem, strpljenjem i nadom.
Jedna izgovorena reč može delovati zastrašujuće, ali Crkva nas uči da samo greh ima stvarnu moć – pokajanje, Ispovest i život u Tajnama čine svaku dušu nepobedivom pod Božijom zaštitom.
Dvadeset pet godina vežbe i dar za ukrašavanje učinili su da jedan kolač postane simbol čuvanja tradicije.
