Od tihog monaškog postriga u manastiru Krupi do vođenja eparhije u kojoj su nikli deseci novih hramova – mitropolit banatski Nikanor obeležio jubilej koji otkriva priču života posvećenog Bogu i narodu.
Nedelja deveta po Duhovima, praznik Svetih apostola i đakona Prohora, Nikanora, Timona i Parmena, za verni narod Eparhije banatske bila je dan dubokog duhovnog nadahnuća i radosti. U Sabornoj crkvi Svetog oca Nikolaja u Vršcu, mitropolit banatski Nikanor obeležio je dva velika jubileja – 50 godina od monaškog postriga i 40 godina arhijerejske službe – sabravši oko sebe arhijereje, sveštenstvo, monaštvo i verni narod iz Banata, ali i iz drugih eparhija Srpske pravoslavne crkve, kao i goste iz Rumunske pravoslavne crkve.
Foto: SPC
Liturgijsko sabranje u hramu Svetog Nikolaja u Vršcu
Liturgija i velika radost vernika
Svetu liturgiju služio je umirovljeni episkop kanadski Georgije, uz sasluženje domaćina, vladike Nikanora i sveštenika iz više eparhija. U molitvenom prisustvu mitropolita budimskog Lukijana, posle lprelomljen je slavski kolač u čast Svetog apostola i đakona Nikanora – imendana domaćina.
Foto: SPC
Hram Svetog Nikoolaja u Vršcu
Tog dana, mitropolit je posebno obradovao sabran narod dodeljujući čin protojereja protonamesniku Milomiru Todoroviću, dugogodišnjem sabratu Sabornog hrama Svetog oca Nikolaja, za izuzetnu pastirsku brigu o vernicima u Vršcu. U porti Sabornog hrama potom je usledio prigodan kulturno-umetnički program, kojim je zaokružena ova svečana i istorijska proslava.
Foto: SPC
Vladika Nikanor
Početak životnog i duhovnog puta
Vladika banatski Nikanor, u svetu Veljko Bogunović, rođen je 20. avgusta 1952. godine u Medviđi kod Benkovca, u mnogodetnoj pravoslavnoj porodici Milana i Zorke (rođene Švonja). Ljubav prema Crkvi rodila se još u detinjstvu, dok je kao dečak revnosno posećivao seoski hram Rođenja Presvete Bogorodice.
Osnovnu školu završio je u Bruškoj, a po blagoslovu tadašnjeg Episkopa dalmatinskog Stefana, 1968. godine upisuje Bogosloviju „Sveta Tri Jerarha“ u manastiru Krka. Nakon mature 1973. godine, odlazi na odsluženje vojnog roka, da bi se potom vratio u dalmatinske manastire.
Dana 27. avgusta 1975. godine, u manastiru Krupi, rukom vladike Stefana, prima monaški postrig u mali shimon, dobijajući ime Nikanor. Već narednog dana rukopoložen je u jerođakona, a u čin jeromonaha 1. januara 1978. godine u Imotskom.
Foto: SPC
Liturgiju je sluzio umirovljeni vladika kanadski Georgije, uz sasluženje vladike Nikanora
Duhovna škola i usavršavanje u Rusiji i Nemačkoj
Njegovo dalje školovanje vodi ga u Moskovsku duhovnu akademiju, gde je 1979. godine uspešno odbranio diplomski rad o Svetom Vasiliju Velikom. Po povratku iz Rusije postaje suplent Bogoslovije u Krki, a potom, od 1981. do 1982. godine, uči nemački jezik u Nemačkoj kod episkopa Lavrentija.
Foto: SPC
Protonamesniku Milomiru Todoroviću, dugogodišnjem sabratu Sabornog hrama Svetog oca Nikolaja, dodeljen je čin protojereja za izuzetnu pastirsku brigu o vernicima u Vršcu
Episkopski poziv i teška iskušenja
Na redovnom zasedanju Svetog Arhijerejskog Sabora 1985. godine, izabran je za vikarnog episkopa hvostanskog, pomoćnika mitropolita crnogorsko-primorskog Danila. Hirotonisan je 11. avgusta iste godine u Beogradu, od strane Patrijarha Germana i više arhijereja SPC.
Godine 1990. postaje Episkop gornjokarlovački, gde ostaje do 1995, kada ratne okolnosti donose progon i teška iskušenja. Potom deluje u Patrijaršiji, na Divčibarama i u Eparhiji žičkoj, sve do 1999. godine, kada biva izabran za Episkopa australijsko-novozelandskog.
Foto: SPC
Slavski kolač osveštao je vladika budimski Lukijan
Banatski mitropolit i plodonosno služenje
Od 2003. godine vodi Eparhiju banatsku, u koju je svečano ustoličen 8. februara 2004. godine. U maju 2024. ovenčan je titulom arhiepiskopa vršačkog i mitropolita banatskog.
Pod njegovim arhijerejskim omoforom, Banat je doživeo snažan duhovni i građevinski preporod: osveštano je 33 temelja za nove hramove, podignuto 24 crkve, završeno 30, izgrađeno 35 parohijskih domova, 30 crkvenih sala i kupljeno 17 svešteničkih kuća. Rukopoložio je 146 sveštenika, odlikovao mnoge, obnavljao manastire i podizao nove, brinući o veronauci, crkvenom izdavaštvu i kulturnom nasleđu.
Njegova briga nije bila samo u kamenu i zidovima, nego pre svega u izgradnji živih hramova – duša vernika, sveštenika, monaha i monahinja, utemeljujući generacije koje će nositi veru kroz vreme.
Foto: SPC
Vladika banatski Nikanor
Neumorni graditelj i pastir
Ova proslava nije bila samo obeležavanje brojeva i godina, već svedočanstvo vernosti zavetu datom pre pola veka u tišini manastira Krupe, i arhijerejskoj odgovornosti preuzetoj pre 40 godina. Za mitropolita Nikanora, to su godine nošenja krsta, ali i radosti što se u Banatu vera umnožava, hramovi podižu, a narod ostaje veran Hristu i Crkvi Njegovoj.
U prisustvu sabranih arhijereja, sveštenstva i vernika, ova proslava u Vršcu postala je snažan podsetnik da je crkvena služba, pre svega, služba ljubavi – one iste ljubavi koja je još u detinjstvu povela Veljka Bogunovića putem monaštva, a mitropolita Nikanora učinila neumornim graditeljem i pastirem svog naroda.
U duhu sabornosti i odgovornosti, mitropolit zvorničko-tuzlanski i savetnik predsednika Srbije razmenili su mišljenja o pomoći verskim objektima i zaštiti srpskog naroda, oštro osudivši pravno neutemeljene odluke protiv predsednika Republike Srpske Milorada Dodika.
Posle naloga vlasti za uklanjanje, meštani Zaostra preneli su spomenik u portu crkve Svete Petke, što je izazvalo incidente, dolazak policije i hitno saslušanje paroha, otvarajući pitanje odnosa države prema istorijskom pamćenju i ulozi Crkve u očuvanju identiteta.
Posle bogosluženja u jednom od najstarijih pravoslavnih hramova u Beogradu, patrijarh Porfirije podsetio da je misija Crkve da vodi ljude ka večnosti i preobražava svet blagodaću Hristovom, a ne da se svodi na trenutne društveno-političke ciljeve.
Mnogi turisti iz pravoslavnih zemalja žele da prime Svete tajne u Sabornoj crkvi Svetog Jovana Vladimira, ali pravila su jasna – a za neke i iznenađujuća.
Dok se pred doček 2026. godine figurice po istočnom kalendaru nude kao amajlije za sreću, njihovo biblijsko značenje otvara neprijatna, ali važna pitanja o granici između dekoracije, sujeverja i hrišćanske savesti.
Episkop valjevski upozorio je da i blagoslovene životne stvari mogu postati prepreka ako potisnu Boga, te podsetio da se smisao rada, braka i svakodnevice otkriva tek kada su postavljeni u pravu hijerarhiju vrednosti.
U besedi za 30. utorak po Duhovima, Sveti Nikolaj Ohridski i Žički govori o veri koja ne skreće pred opasnošću i o čoveku koji ne vodi narod snagom, već potpunim oslanjanjem na Boga.
Pravoslavni vernici danas slave Svetog proroka Danila po starom kalendaru, dok se po novom proslavlja Sveta mučenica Anisija Solunska. Katolici i muslimani ovaj dan provode u redovnim molitvama, dok Jevreji obeležavaju Asarah B’Tevet, dan strogog posta, žalosti i pokajanja.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Selsko meso, staro jelo iz ruralnih krajeva, vraća se na trpeze kao simbol zajedništva, topline doma i prazničnih okupljanja — a tajna njegovog bogatog ukusa krije se u jednostavnim sastojcima i sporom, strpljivom krčkanju.
Pripremite ove nežne kolačiće po receptu koji se čuva generacijama i otkrijte kako svaki zalogaj može da probudi sećanja, poveže porodicu i upotpuni praznično slavlje.
Poglavar Srpske pravoslavne crkve služio je svečanu liturgiju i uputio poruke koje su dirnule prisutne, ističući vekovnu tradiciju i duhovnu snagu drevne svetinje.
Mitropoliti Nikanor i Lukijan služili su liturgiju pred prisustvom princa Nikolaja, dok patrijarh Porfirije poručuje da Bazjaš svedoči o vekovnoj veri i svetosavskim korenima Srba u Rumuniji.
Arhiepiskop vršački i mitropolit banatski ove godine slavi pedeset godina od monaškog postriga i četiri decenije episkopske službe, a iza njega je put kroz ratove, izgnanstva, bogoslovije i hiljade duša koje mu duguju duhovno preobraženje.
U Jagodnjaku nadomak Osijeka, na praznik Svetog Nikolaja, obeleženo je 300 godina Nikolajevskog hrama, sabornosti i istrajanja Srba na prostoru današnje Hrvatske.
Episkop valjevski upozorio je da i blagoslovene životne stvari mogu postati prepreka ako potisnu Boga, te podsetio da se smisao rada, braka i svakodnevice otkriva tek kada su postavljeni u pravu hijerarhiju vrednosti.
Od prizrenske Bogoslovije do parohija niškog kraja, život sveštenika Srboljuba Kaplarevića bio je posvećen ljudima, a ne javnosti; njegov odlazak otvorio je sećanja na službu koja se merila poverenjem, a ne rečima.
U svetinji kod Priboja dve iskušenice stupile su na put monaškog služenja, a ovaj duhovni događaj sabrao je verni narod i sveštenstvo, spojivši vekovno pamćenje manastira sa živom, tihom radošću ovog posebnog trenutka.
U vreme kada je vera bila progonjena, a javno ispovedanje Hrista smatrano prestupom, dogodilo se čudo koje je stotine, pa i hiljade ljudi vratilo Bogu.
Džuman Al-Kavasmi prvi put javno govori o životu u okruženju gde je mržnja bila obaveza, o sumnjama koje su je razdirale i iskustvu koje ju je odvelo na put potpuno suprotan onome na koji je bila usmeravana.
Poruka iz sure El-Asr, izdvojena za 30. decembar u knjizi „Kuran – 365 odabranih ajeta za svakodnevno čitanje“, podseća kako vera, dobra dela, istina i strpljenje mogu promeniti tok naših izbora.
Od prizrenske Bogoslovije do parohija niškog kraja, život sveštenika Srboljuba Kaplarevića bio je posvećen ljudima, a ne javnosti; njegov odlazak otvorio je sećanja na službu koja se merila poverenjem, a ne rečima.
