Ekumenističko bogosluženje u hamburškoj crkvi Svetog Josifa, održano povodom istovremenog praznovanja Vaskrsa u svim hrišćanskim crkvama, izazvalo je podeljene reakcije – od poziva na jedinstvo, do ozbiljnih upozorenja na odstupanje od svetootačkog predanja.
U crkvi Svetog Josifa, na sam drugi dan Vaskrsa, održano je nesvakidašnje bogosluženje koje je u pravoslavnim krugovima izazvalo podeljene reakcije. Povod za okupljanje bila je retka podudarnost – sve hrišćanske crkve širom sveta slavile su Vaskrs istog dana, 20. aprila 2025. godine, što se dogodilo tačno sedamnaest vekova nakon Prvog vaseljenskog sabora u Nikeji.
Ekumenističko večernje bogosluženje u Hamburgu okupilo je troje predstavnika različitih hrišćanskih tradicija: Zašu-Filipa Gajslera, rimokatoličkog sveštenika i generalnog vikara Nadbiskupije Hamburga; Kirsten Fehrs, biskupicu Evangeličke crkve u Hamburgu i Lubecku; i Milutina Marića, sveštenika Srpske pravoslavne crkve Svetog arhanđela Mihaila. Njihovo zajedničko stajanje pred oltarom, u molitvi i pesmi, predstavljalo je simbol nade za mnoge, ali i zabrinutost za veliki broj pravoslavnih vernika.
Bogosluženje, nazvano „Večernje ljubavi“, nosilo je snažnu simboliku – izraz ekumenskog jedinstva i težnje ka međuhrišćanskom dijalogu. Sveštenik Milutin Marić, koji od 2018. godine predvodi parohiju Svetog arhanđela Mihaila u Hamburgu, bio je ključni organizator ovog događaja. Njegovo služenje u zajednici od oko 10.000 vernika, rasprostranjenoj na severu Nemačke, donelo je obnovu crkvenog života, kako duhovnu, tako i fizičku – oslikane su nove freske, uvedeni su dodatni bogoslužbeni sadržaji i ojačano je učešće mladih.
Daniel Bockwoldt / AFP / Profimedia
Zašu-Filip Gajslea, rimokatolički sveštenik i generali vikar Nadbiskupije Hamburga; Kirsten Fehrs, biskupicu Evangeličke crkve u Hamburgu i Lubecku; i Milutin Marić, sveštenik Srpske pravoslavne crkve Svetog arhanđela Mihaila
Međutim, upravo taj korak – stupanje u zajedničko bogosluženje sa sveštenicima nepravoslavnih konfesija – otvorio je brojna pitanja i izazvao nedoumice među vernicima koji veruju da se svetootačko predanje mora poštovati u svakom vremenu i kontekstu.
Citirajući Svetog Jovana Zlatousta, u svom delu pravoslavna crkva i ekumenizam, Sveti Justin Popović je zapisao:
- Odlično, odlično, prijatelju moj, druže Hristov, verni mužu, podvižniče pobožnosti, koji si pre spreman da umreš u mukama, nego da izdaš povereno ti blagočešće; u dan suda bićeš sa Mučenicima.
Za jedne, ovaj događaj je nada u bolju i mirniju budućnost među hrišćanima. Za druge, to je opasno približavanje duhu vremena i povlačenje granica koje su vekovima čuvane kao svetinje.
U 1700. godišnjice Sabora u Nikeji, na kojem je vera bila jasno definisana, a jeresi osuđene, postavlja se pitanje – da li je današnji poziv na jedinstvo plod istinske ljubavi i razumevanja, ili kompromis koji ugrožava istinu vere?
Hamburško bogosluženje ostaje upisano kao presedan, ne samo zbog svoje simbolike, već i zbog duhovnih dilema koje je otvorilo. A upravo u tim dilemama počinje ozbiljan razgovor o granicama, identitetu i budućnosti pravoslavlja u savremenom svetu.
Hiljadu godina nakon Velike šizme, Carigradska patrijaršija i katolička crkva ponovo se približavaju. Mitropolit zborničko-tuzlanski u svom autorskom tekstu objašnjava kako Pashalna unija otvara pitanje budućnosti pravoslavlja, crkvene politike i uticaja Vatikana na Istok.
Profesorskim umom i pastirskim srcem, otac Darko razotkriva savremene zablude o jedinstvu crkava, govori o raskolu Moskve i Carigrada, veri u doba sinkretizma i zašto su ljudi sve češće u potrazi za nepokolebljivim.
Mnogi vrhunski sportisti ističu kako im je upravo sport bio najvažniji vodič kroz život, kako su na treninzima naučili šta znači raditi za cilj, kako nositi teret odgovornosti, ali i kako se dostojanstveno nositi s porazom.
Bog je taj koji priziva u život i koji poziva iz ovog života. Dakle, Bog ima konačnu reč, govori otac Aleksandar o samoubistvu, ali i naglašava da niko nikome, ipak, ne sme i ne treba da sudi.
Oslić sa belim lukom, peršunom i začinima ostaje sočan i narednog dana – jelo koje postaje još punijeg ukusa, otkrivajući tihe mudrosti monaškog života.
U snažnoj poruci povodom Nikoljdana, episkop bihaćko-petrovački i rmanjski podseća da voštanica nije samo znak radosti, već tiha veza sa precima, opomena protiv zaborava i poziv na povratak korenima kroz veru koja se dokazuje delima.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Nekada nezaobilazna na prazničnim trpezama, ova poslastica se pravila sa strpljenjem i ljubavlju — donosimo autentičan recept koji će vaš dom ispuniti toplinom i mirisom svečanosti.
Selsko meso, staro jelo iz ruralnih krajeva, vraća se na trpeze kao simbol zajedništva, topline doma i prazničnih okupljanja — a tajna njegovog bogatog ukusa krije se u jednostavnim sastojcima i sporom, strpljivom krčkanju.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
U vremenu pokušaja stvaranja jedinstvene svetske religije, mitropolit zvorničko-tuzlanski ukazuje na opasnosti duhovnog razvodnjavanja, ističući da pravoslavlje ne priznaje kompromis kada je u pitanju istina vere i svetost Svetih Tajni.
Pomesne pravoslavne crkve, među kojima je i Srpska, odale su počast upokojenom papi Franji, prenoseći svetu snažnu poruku nade, ljubavi i vere, kao i poziv na jedinstvo u Hristu.
U snažnoj poruci povodom Nikoljdana, episkop bihaćko-petrovački i rmanjski podseća da voštanica nije samo znak radosti, već tiha veza sa precima, opomena protiv zaborava i poziv na povratak korenima kroz veru koja se dokazuje delima.
U vreme kada je vera bila progonjena, a javno ispovedanje Hrista smatrano prestupom, dogodilo se čudo koje je stotine, pa i hiljade ljudi vratilo Bogu.
Džuman Al-Kavasmi prvi put javno govori o životu u okruženju gde je mržnja bila obaveza, o sumnjama koje su je razdirale i iskustvu koje ju je odvelo na put potpuno suprotan onome na koji je bila usmeravana.
Najčešća krsna slava u srpskim zemljama nosi dublju poruku od porodičnog okupljanja: zašto je liturgija središte praznika, kako Crkva gleda na dan upokojenja svetih i gde je granica između običaja i vere.
Pravoslavni vernici danas proslavljaju Svetog Nikolu po starom kalendaru, dok po novom kalendaru proslavljaju Svetog Bonifatija. Katolici su u trećoj nedelji Adventa, Jevreji obeležavaju šesti dan Hanuke, a muslimani posvećuju dan redovnom džuma-namazu i svakodnevnim verskim obavezama.
Od tajnog darivanja siromaha i tamničkih godina do morskih oluja i prenosa moštiju u Bari – život ovog svetitelja ispisan je delima koja su nadživela vekove i oblikovala duhovni identitet hišćanskog naroda.
