Duhovna riznica 07.10.2024 | 09:50

RUKA SVETE TEKLE, KOJU DANAS PROSLAVLJAMO, ČUVA SE U STAROJ CRKVI U SARAJEVU: Jedna od najvažnijih relikvija hrišćanstva, kojoj se poklonio i španski kralj

Izvor: Religija
Autor: Saša Tošić
RUKA SVETE TEKLE, KOJU DANAS PROSLAVLJAMO, ČUVA SE U STAROJ CRKVI U SARAJEVU: Jedna od najvažnijih relikvija hrišćanstva, kojoj se poklonio i španski kralj
Printskrin: Youtube

Velika hrišćanska svetinja, koju je iz Antiohije u Srbiju doneo Sveti Sava 1233. godine, danas se čuva u srcu Sarajeva, donoseći mir i utehu vernicima iz svih krajeva sveta.

Sveta Tekla, prva Hristova mučenica među ženama, poznata je po svom neustrašivom svedočenju vere i mnogim čudima. Njena sveta ruka čuva se kao velika relikvija, a njen put do Balkana povezan je sa Svetim Savom. On je 1233. godine doneo njenu svetu ruku iz Antiohije u Srbiju, gde je ova svetinja bila čuvana sve do 1730. godine, kada ju je patrijarh srpski Arsenije IV poklonio Staroj crkvi u Sarajevu.

U Rusiji, 1873. godine, izrađena je biserna rukavica u kojoj se ova relikvija čuva do današnjeg dana, što dodatno podvlači njen značaj i poštovanje širom pravoslavnog sveta.

Printskrin: Youtube
Biserna narukvnica u kojoj se danas čuva ruka Svete Tekle, izrađena je u Rusiji 1873. godine

Crkva Svetih arhangela Mihaila i Gavrila, poznata kao Stara crkva na Baščaršiji, vekovima stoji kao tihi svedok istorije Sarajeva. U svom kamenitom okrilju čuva duboko ukorenjene tragove prošlih vremena, a njeni zidovi, izgrađeni od krečnjaka i ukrašeni dvostrukim arkadama, svedoče o veri, iskušenjima i obnovi. Po predanju, ova pravoslavna svetinja potiče iz srednjeg veka, iako su mnogi pisani dokazi o njenom postojanju izgubljeni tokom turskih osvajanja.

Schutterstock
Crkva Svetih arhangela Mihaila i Gavrila, poznata kao Stara crkva na Baščaršiji

Njena osnovna arhitektonska struktura intrigira svakog posetioca – duga svega 14,5 metara, a široka 16,5, sa visokim svodovima i stubovima koji presecaju prostor na više nivoa, simbolizuje skromnost, a opet postojanost vere koja odoleva vekovima. Iako je crkva više puta stradala od požara, svaki put je iz pepela izrasla još jača, a njeni temelji ostali su duboko usađeni u zemlju, kao nepokolebljivi znak prisustva pravoslavlja u srcu Sarajeva.

Printskrin: Youtube
Ikonostas Stare crkve u Sarajevu

Ono što Staru crkvu izdvaja jeste njena riznica, dom neprocenjivih relikvija koje i danas privlače vernike i znatiželjnike iz svih krajeva sveta. Pored desne ruke Svete Tekle, u ovom hramu čuvaju se delovi moštiju Svetih Pantelejmona, Makrine i Jakova Persijanca, svedočeći o nebeskoj i zemaljskoj povezanosti. Ove relikvije, sačuvane kroz stoleća, predstavljaju neprocenjivo duhovno blago, ali i simbol nade i utehe za svakog posetioca.

Printskrin: Youtube
U muzeju pri Staroj crkvi čuvaju se relikvije neprocenjive vrednosti

Mnoge važne ličnosti prolazile su kroz vrata ove crkve, diveći se njenoj unutrašnjoj lepoti i sakralnom blagu koje čuva. Među njima se izdvaja poseta španskog kralja Huana Karlosa i njegove supruge Sofije 1985. godine, koja je ostavila dubok utisak na ovu zajednicu i svedočila o univerzalnoj vrednosti koju ova svetinja ima za sve ljude, bez obzira na poreklo ili veru.

Pri ovoj crkvi je i Muzej Stare srpske pravoslavne crkve – riznica duhovne i umetničke vrednosti. Muzej je osnovan krajem XIX veka, zahvaljujući crkvenom tutoru Jeftanu Despiću, i od tada je proširen i obogaćen nebrojenim dragocenostima.

Printskrin: Youtube
Celivajuća ikona u Crkvi Svetih arhanđela Mihaila i Gavrila u Sarajevu

Unutrašnjost muzeja odiše duhovnim spokojem, dok posetioci mogu videti remek-dela domaćih i stranih umetnika, među kojima se posebno izdvajaju ikone Svetog Đorđa i Svetog Dimitrija, dela srpskog slikara Longina iz XVI veka. Pored slika, muzej čuva bogoslužbene predmete, stare rukopisne i štampane knjige, crkvene tkanine, etnografske predmete i starinsko oružje.

Printskrin: Youtube
Pored ikona i slika, muzej čuva bogoslužbene predmete, stare rukopisne i štampane knjige

Muzej posvećen Svetoj prvomučenici Tekli nije samo čuvar prošlosti, već i mesto gde se duhovna energija proteže kroz vekove. Ovde, svako ko kroči oseća tišinu i težinu istorije, ali i snagu vere koja je preživela sva iskušenja. Između kamenih zidova i dragocenih relikvija, prošlost Sarajeva oživljava pred očima svakog posetioca, podsećajući na to da su vera, ljubav i umetnost neraskidivi stubovi hrišćanske duhovnosti.