Više puta u istoriji je bilo težnji za približavanjem i rešavanjem podela, ali one praktično i danas postoje, a ponovna unija nikada nije uspostavljna.
Veliki raskol ili Velika šizma je označio kanonsko odvajanje i prekid liturgijske zajednice između Rimokatoličke crkve i Pravoslavne crkve 1054. godine. Nakon raskola, Crkva je podeljena na Katoličku crkvu sa centrom u Rimu i na Pravoslavnu crkvu sa centrom u Carigradu.
Do današnjeg dana, svaka zajednica polaže pravo da je jedini naslednik jedne – Svete, saborne i apostolske Crkve. Više puta u istoriji je bilo težnji za približavanjem i rešavanjem podela, ali one praktično i danas postoje, a ponovna unija nikada nije uspostavljna.
Zbog svega ovoga, danas je mahom nepoznat jedini slučaj kada su se Zapadna i Istočna crkva, makar na kratko, zapravo ponovo ujedinile!
Bilo je to na Drugom lionskom saboru 1272. godine.
Vizantijski carevi želeli su iz političkih razloga pomirenje sa Rimskom crkvom. Tako se i dogodilo da u Lionu u Francuskoj, od 1272. do 1274. papa Grgur IX sazove sabor uz pristanak vizantijskog cara Mihajla VIII Paleologa da pokušaju da ujedine pravoslavnu crkvu sa zapadnom crkvom.
Vizantiji je u tom momentu pretio napad Karla I Anžujskog i car Mihajlo VIII se nadao da će unijom obezbediti neophodnu pomoć sa Zapada, pa se zbog toga složio da se sazove “Sabor sjedinjenja”.
Bio je to prvi put od raskola 1054. da su se pravoslavni grčki poslanici našli na jednom Saboru na Zapadu. Razgovorima u Lionu je prisustvovalo oko 300 biskupa, 60 igumana i više od hiljadu crkvenih velikodostojnika ili njihovih prokuratora, među kojima su bili i predstavnici univerziteta i neki od najučenijih ljudi Srednjeg veka.
Tokom pregovora pravoslavni poslanici su prihvatili dogmatski dekret “Fideli”, koji je potvrđeno da Sveti Duh ishodi od Oca i od Sina kao iz jednog načela, a ne kao iz dva različita načela. Sa druge strane, katolička crkva se složila da Vizantiji pruži potrebnu pomoć i zauzda napade Karla I i sabor je okončan pomirenjem koji je ratifikovao car Mihajlo Paleolog, a prihvatio Patrijarh Jovan XI.
Problemi za Lionsku uniju počeli su faktički odmah po okončanju sabora. Iako je predstavljala carev diplomatski uspeh, unija je u Carigradu primljena sa otvorenim nezadovoljstvom.
Grčka pravoslavna crkva nije prihvatila pomirenje sa “rimokatoličkim latinskim jereticima”. Sa druge strane, ni car nije primio obećanu pomoć od Lionskog Sabora. Jedno vreme diplomatska unija omogućila je Mihajlu da dobije predah u sukobu sa zapadnim silama, ali na već naredni papa – Martin IV ekskomunicirao Mihajla, dajući na taj način Karlu Anžujskom dozvolu da napadne Vizantiju.
Vest o pomirenju sa Zapadom u Vizantiji je dočekana “na nož”. Društvo i crkva su se žestoko podelili i Car Mihajlo je svoju politiku sprovodio silom čak i unatar sopstvene familije! Upravo je njegov sin Andronik II bio taj koji je poveo antilatinski pokret.
Sve ovo vreme, Srbija je koristila neslogu i pomagala protivnike unije. Srpski kralj Stefan Uroš II Milutin je 1282. početak svoje vlade obeležio zauzimanjem Skoplja.
Faktički kraj Unije bio je Mahajlova smrt 11. decembra 1282. godine koji je umro u toku priprema upravo za pohod protiv Srba. Andronik je vrlo brzo odbacio unijatsku politiku, a patrijarh Jovan XI je smenjen već 26. decembra.
Sinod održan u Carigradu u januaru 1283. odlučio je da javno spale sva dokumenta koja su svedočila o Lionskoj Uniji, a Caru Mihajlu VIII uskraćen je hrišćanski sprovod, opelo, pa čak i pomen.
Velika šizma je posledica složenog mešanja verskih nesuglasica i političkih konflikata. Jedno od mnogih verskih neslaganja između zapadnih (rimskih) i istočnih (vizantijskih) grana Crkve je u vezi sa upotrebom beskvasnog hleba za sakrament svete pričesti. (Zapad je podržavao ovu praksu, dok je Istok bio protiv.) Drugi predmeti verskog spora uključuju tačan tekst Nicejskog simbola vere i zapadno verovanje da bi sveštenici trebalo da ostanu u celibatu.
Ove verske nesuglasice pogoršane su raznim političkim konfliktima, posebno u vezi sa pitanjem vlasti Rima. Rim je smatrao da papa — religiozni lider zapadne Crkve — treba da ima vlast nad patrijarhom — religioznim autoritetom istočne Crkve. Konstantinopolj nije bio saglasan. Svaka Crkva je priznavala svoje lidere.
Iako se dve Crkve nikada nisu ponovo ujedinile, više od hiljadu godina nakon njihovog raskola, zapadna i istočna grana hrišćanstva došle su do mirnijih odnosa. Godine 1965, papa Pavle VI i patrijarh Atenagora I ukinuli su dugotrajne međusobne ekskomunike koje su donete od strane njihovih Crkava.
Danas, dve grane hrišćanstva ostaju različite manifestacije slične vere. Rimokatoličanstvo je najveća hrišćanska denominacija, sa više od milijardu vernika širom sveta. Istočno-pravoslavlje je druga najveća hrišćanska denominacija, sa više od 260 miliona vernika.
Katolici, u ovom duhovnom činu, često traže pročišćenje kroz krv Isusa Hrista, verujući da ih ona isceljuje od svakog zla, bolesti i negativnosti.
Crkva je odlučila da instalira avatar sa veštačkom inteligencijom, pri čemu je nakon diskusije izabrana figura Isusa kao najbolje rešenje.
Ova tradicija je bila prisutna kod katoličkog stanovništva Balkana, gde je tetoviranje služilo za zaštitu žena od harema, a muškaraca od regrutacije u janjičare. Tetovirani Simboli su često bili povezani sa krstom. Iako se običaj uglavnom praktikovao među adolescentima, i danas ga je moguće videti kod starijih žena, kao trag drevnih običaja iz vremena Osmanskog carstva.
Proces kanonizacije zahteva dva priznata čuda, a Karlo je već bio beatifikovan 2020. godine zahvaljujući čudu izlečenja brazilskog deteta.
U jednoj od najznačajnijih srpskih svetinja svečano je proslavljena ktitorska i eparhijska slava posvećena Svetom kralju Vladislavu.
Nedavni primer iz Amerike pokreće pitanje koje mnogi vernici smatraju nemogućim: kako ostati veran Hristovom učenju i Svetim kanonima u vremenu duhovne dekadencije i relativizacije vere?
Kada je napunila 18 godina, roditelji su joj našli bogatog mladoženju sa namerom da je udaju, međutim, ona se odlučila da krene drugim putem.
Na opelu protojereju-stavroforu Tomi Pavloviću, koji je decenijama služio u valjevskim hramovima, vernici su sa tugom i zahvalnošću svedočili o njegovoj dobroti, blagosti i osmehu koji je svima donosio mir i nadu u život večni.
Usred kanjona i netaknute prirode, stari manastir Uvac pruža putnicima i hodočasnicima nezaboravan spoj vere, istorije i duhovnog mira.
U kuhinjama pravoslavnih domaćica, ova čorba se pripremala s ljubavlju – za praznike, slave i nedeljne porodične ručkove. Sada je pravo vreme da je ponovo otkrijete i spremite po originalnom receptu iz tradicije srpske kuhinje.
Otkrijte kako pivo pretvara ovo jednostavno jelo u ukusnu salatu sa istorijom dugom vekovima, zapisanu još 1855. u "Srbskom kuvaru" jeromonaha Jerotija iz Krušedola.
Jednostavan i brz recept za kolač koji u dom donosi miris domaće kuhinje i radost zajedništva u posne dane.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Skromne namirnice, otmen ukus – manastirski zapis iz 1855. godine vraća na trpezu zalogaj koji je nekada krasilo srpsko dvorsko posluženje.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
Ekološki projekat, nazvan ''Borgo Laudato Sii" ("Selo neka je hvaljeno"), prvi put je najavio 2023. godine pokojni papa Franja, koji je bio veliki zagovornik brige o životnoj sredini.
Alesandro Previti, organizator događaja koje priređuje italijanska LGBTQ grupa "La Tenda di Gionata", rekao je da je osnovni cilj da se svi zajedno mole.
Nedavni primer iz Amerike pokreće pitanje koje mnogi vernici smatraju nemogućim: kako ostati veran Hristovom učenju i Svetim kanonima u vremenu duhovne dekadencije i relativizacije vere?
Prava ljubav ne bira kome će biti upućena - ona ljubi i neprijatelja, jer vidi u svakom čoveku ikonu Božiju.
U osnovi hrišćanske vere je nada u Vaskrsenje - verovanje da ćemo svi vaskrsnuti i živeti večni život u Carstvu nebeskom.
U svakodnevici često čujemo savete da se molimo — pred spavanje, pre obroka, u radosti i u nevolji. Ali da li znamo šta svaka molitva znači i zbog čega je razumevanje njenih oblika ključno za dublji duhovni život?
Nedavni primer iz Amerike pokreće pitanje koje mnogi vernici smatraju nemogućim: kako ostati veran Hristovom učenju i Svetim kanonima u vremenu duhovne dekadencije i relativizacije vere?
Dokumentarac otkriva neprolazni kosovski zavet, borbu naroda i svetinja, i višegodišnji rad humanitarne organizacije "Svi za Kosmet", koja menja živote ljudi i čuva srpsku duhovnost.
Arhijerejska liturgija, beseda mitropolita Irineja i jubilej hrama od 250 godina okupili vernike, hor i predstavnike vlasti u Ratkovu.
Uz idejnog tvorca vladiku Ilariona, vladiku Teodosija i akademika Matiju Bećkovića, prva projekcija filma bila je ispunjena molitvom, uzvišenom atmosferom i svedočanstvom o neumornoj ljubavi srpskog naroda prema Kosovu i Metohiji.
Otkrijte autentični recept iz 1393, rolovane šljive punjene kozjim sirom i obavijene dimljenom slaninom, spoj tradicije i neodoljivog ukusa.
U besedi za 18. utorak po Duhovima Sveti Nikolaj Ohridski i Žički podseća na savršeno jedinstvo Svete Trojice i uči nas kako blagodat Duha Svetoga vodi vernike ka razumevanju Božje slave.
Otkrijte kako stihovi iz 36. sure podsećaju na prolaznost čoveka i večnu moć Alaha koja oblikuje sve u univerzumu.
