Priče o svetiteljima Zini, Mini, Ini, Pini i Rimi otkrivaju kako tradicija pravoslavne crkve spaja istoriju apostola i mučenika sa savremenim imenima.
Srpska pravoslavna crkva, ali i ostale pravoslavne crkve koje nisu prešle na novi kalendar, danas, 10. oktobra, proslavljaju spomen svetog apostola Zine, učenika Svetog apostola Pavla. On ga pominje u Poslanici Titu: "Zinu zakonika i Apolosa postaraj se da opremiš tako da im ništa ne nedostaje" (Tit 3:13).
Za savremenog govornika srpskog jezika deluje neobično da je Zina zapravo muško ime, jer se danas ono uobičajeno koristi kao skraćeni oblik ženskog imena Zinaida. Međutim, ime apostola Zina potiče od grčkog imena Zenodoros (Ζηνόδωρος), što znači „dar Zevsa“.
Zanimljivo je da i ime Zinaida vodi poreklo od Zevsa. Prva svetiteljka koja je nosila to ime — sveta mučenica Zinaida Tarsijska — prema njenom žitiju, takođe je živela u I veku i bila učenica Svetog apostola Pavla. Na slovenskom tlu ime Zenodor nije zaživelo, dok je skraćeni oblik "Zina" ostao čvrsto vezan za žene, jer je završetak „-a“ u ruskom jeziku tipičan za ženski rod.
Iz istog razloga — zbog završetka „-a“ — i imena Svetih mučenika Ine, Pine i Rime počela su da se doživljavaju kao ženska u ruskom govornom području, dok ih Srpska pravoslavna crkva 2. februara proslavlja kao sve mučenike Enena, Nirena i Pena. Prema žitiju, oni su poticali iz „severne varvarske zemlje“ i uspešno propovedali hrišćanstvo, obraćajući mnoge neznabošce. Kada je lokalni upravitelj saznao za njihovo delovanje, pokušao je pretnjama i laskavim rečima da ih natera da se poklone idolima, ali su ostali nepokolebljivi.
Na vizantijskim minijaturama sva trojica prikazani su kao mladići. Na Balkanu su bili poznati muški oblici njihovih imena — Enen, Pen i Niren — ali su na ruski prostor dospeli samo oblici sa završetkom „-a“. Verovatno zbog manjka ženskih imena u svetiteljima, ova imena su počela da se daju devojčicama pri krštenju, pa su ih vremenom mnogi vernici počeli doživljavati kao imena svetih žena.
Došlo je dotle da su u izdanju "Mesečnog kalendara" iz 1806. godine, koji je objavila Sinodalna štamparija Ruske pravoslavne crkve, Ina, Rima i Pina bile označene kao mučenice. Greška je ponavljana u izdanjima i ispravljena tek 1891. godine. Pričalo se da su neki roditelji, kada su saznali istinu, čak menjali imena svoje dece — na primer, Inu u Ninu.
S vremenom je ime Pina gotovo nestalo iz upotrebe, dok su Rima, a naročito Ina, u XX veku postale prilično popularne, najverovatnije zbog prijatne zvučnosti.
Sličnu sudbinu doživela su i druga muška sveta imena. Devojčice su krštavane u čast svetog mučenika Arefe Etiopskog (stradao 523. godine od ruke jevrejskog cara Zu Nuasa), svetog Feone Nikomidijskog (postradao za vreme Dioklecijana), pa čak i u čast apostola iz Sedamdesetorice — Akile i Sile. Poznati su i primeri kada su ženska deca dobijala imena Antipa, Mina i Zaharija.
U Srbiji je među ženskim imenima popularno ime Mina, po Svetom mučeniku Mini, koga Srpska pravoslavna crkva proslavlja 24. novembra, a u crkvenom kalendaru je označen crnim slovom.
Danas, naročito posle proslavljanja mnogobrojnih novomučenika, nije teško pronaći prikladno žensko ime u svetiteljima. Ali ako, na primer, žena po imenu Rima želi da pri krštenju ili miropomazanju zadrži isto ime, njen nebeski zaštitnik postaće sveti mučenik Rima Gotski — što je sasvim dopušteno prema crkvenom predanju i praksi.
U slovenskim narodima vlada verovanje da će devojčica koja nosi „muško“ ime imati težak život. Međutim, pravoslavni portal foma.ru ističe da ovo „verovanje nema nikakvo uporište u veri — to je čisto sujeverje“.
Freepik, храм-ирины.рф
Kada "muško ime" postaje zaštitnik žene
Vaš komentar je uspešno snimljen i biće vidljiv nakon verifikacije administratora portala.
Ajet 57:18 otkriva zašto iskrena sadaka oplemenjuje vernika, donosi unutrašnji mir i nagradu koja nadmašuje sve ljudske računice.
U svedočanstvu Prepodobnog Jakova Calikisa krije se ohrabrenje koje razbija stid, podseća na silu svešteničkog blagoslova i vraća poverenje u isceljujuću moć iskrene ispovesti.
Na praznik Svetog kralja Stefana Dečanskog i Svetog Mine, provalnici su ušli u hram, vernici su uznemireni.
Meštani su jubilej obeležili svetom liturgijom, parastosom ruskim borcima i promocijom knjige koja čuva sećanje na srpske sveštenike i misionare koji su oblikovali duhovni život njihovog kraja.
U Sabornom hramu u Podgorici, mitropolit nemački služio je liturgiju i besedio o hrabrosti, dostojanstvu i božanskom dodiru, naglašavajući da vera može preobraziti smrtnost u besmrtnost i doneti isceljenje svima koji veruju.
Jednostavan i brz recept za kolač koji u dom donosi miris domaće kuhinje i radost zajedništva u posne dane.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Skromne namirnice, otmen ukus – manastirski zapis iz 1855. godine vraća na trpezu zalogaj koji je nekada krasilo srpsko dvorsko posluženje.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Nekada nezaobilazna na prazničnim trpezama, ova poslastica se pravila sa strpljenjem i ljubavlju — donosimo autentičan recept koji će vaš dom ispuniti toplinom i mirisom svečanosti.
Meštani su jubilej obeležili svetom liturgijom, parastosom ruskim borcima i promocijom knjige koja čuva sećanje na srpske sveštenike i misionare koji su oblikovali duhovni život njihovog kraja.
Bratski ton i blagoslovi u čestitki odražavaju vekovno pravoslavno jedinstvo dva naroda.
Stojičević kaže da se iza kulisa geopolitičkih pritisaka odvija se hibridna operacija Zapada usmerena na potkopavanje Srpske i Ruske crkve — kroz medije, univerzitete i politiku gradi se mreža uticaja koja menja lice pravoslavlja.
Povodom rođendana predsednika Ruske Federacije, Patrijarh srpski ističe vekovne veze Srpske pravoslavne crkve i Ruske pravoslavne crkve između dva bratska naroda.
U svedočanstvu Prepodobnog Jakova Calikisa krije se ohrabrenje koje razbija stid, podseća na silu svešteničkog blagoslova i vraća poverenje u isceljujuću moć iskrene ispovesti.
Meštani su jubilej obeležili svetom liturgijom, parastosom ruskim borcima i promocijom knjige koja čuva sećanje na srpske sveštenike i misionare koji su oblikovali duhovni život njihovog kraja.
Patrijarh Pavle ni tada nije izgubio svoju blagost niti je dozvolio da ga nepristojnost uznemiri.
Dete još pre rođenja, prema predanju, nosi pečat duhovnog stanja onih koji ga donose na svet.
Od prenosa posmrtnih ostataka pesnika iz Amerike do današnje uloge hrama na Crkvini kao duhovnog i kulturnog središta – priča o svetinji koja je postala znak prepoznavanja Trebinja.
U najvećoj medicinskoj ustanovi u zemlji proslavljena je krsna slava, a priča o hramu koji je preživeo rat, zaborav i preobražaj u mrtvačnicu otkriva koliko je ovo mesto važno za bolesnike, lekare i grad.
Kad su mu rekli da je jedina šansa transplantacija srca, brat Goran nije odustao. Iz bolničke sobe krenuo je na put duhovnog isceljenja ka Hilandaru, gde je pronašao snagu za novi život.
Na trpezi ljubavi u porti Crkve Ružica, poglavar Srpske pravoslavne crkve poručio je vernicima da najveća bitka svakog čoveka nije spoljašnja, već u srcu.
Dete još pre rođenja, prema predanju, nosi pečat duhovnog stanja onih koji ga donose na svet.
Recept iz 1855. godine jeromonaha Jeroteja otkriva kako jednostavni sastojci mogu stvoriti jelo puno domaće topline i tradicije – idealno za dane koji nisu posni.
Nekadašnji rimski oficir, jednim smelim istupom pred knezom promenio je svoj život i postao simbol nepokolebljive vere koji i danas privlači pažnju vernika.
