U veličanstvenom ambijentu Manastira Morača, proslavljen je veliki jubilej – 450 godina od obnove ove nemanjićke svetinje. Svetu liturgiju je služio mitropolit crnogorsko-primorski Joanikije, uz sasluženje arhiepiskopa mihajlovsko-košičkog Georgija, episkopa budimljansko-nikšićkog Metodija i episkopa dioklijskog Pajsija, kao i sveštenstva iz različitih eparhija Srpske pravoslavne crkve.
SPC / Mitropolija crnogorsko-primorska
Manastirski hram
Mitropolit Joanikije je govorio o bogatoj istoriji manastira, podsećajući na prvu obnovu 1574. godine, kada su iguman Toma i knez Vukić Vučetić ponovo podigli hram iz pepela. Uprkos turskom ropstvu, vera i stvaralački duh pravoslavnog naroda nisu posustali, već su kroz umetnost i graditeljstvo, nadahnuti pravoslavnom verom, očuvali i obnovili nemanjićke svetinje, među kojima je Morača zauzimala posebno mesto.
Mitropolit je podsetio na umetnička dela koja krase manastir, od fresaka Georgija Mitrofanovića i popa Strahinje Budimljanina, do kasnijih radova Jovana Kozme i Radula Rafailovića, koja svedoče o dubokoj duhovnosti i stvaralaštvu kroz vekove.
SPC / Mitropolija crnogorsko-primorska
Ktitorski natpis svedoči da je morački hram 1252. godine podigao knez Stefan, mlađi sin kralja Vukana Nemanjića
Manastir Morača, podignut 1252. godine, predstavlja jedan od najvažnijih srednjovekovnih spomenika na području Crne Gore i svedočanstvo nemanjićkog nasleđa. Njegov ktitor, knez Stefan Vukanović, unuk Stefana Nemanje, podigao ga je u Zetskoj episkopiji, u okviru tadašnje Žičke arhiepiskopije, koja je osnovana 1219. godine u sastavu Žičke arhiepiskopije, a potom je 1346. godine, prilikom proglašenja Pećke patrijaršije, uzdignuta na stepen počasne mitropolije.
Od samog osnivanja, manastir je bio u sastavu države Nemanjića , odnosno srednjovjekovne Kraljevine Srbije i potonjeg Srpskog carstva, a ktitorski natpis na nadvratniku zapadnog portala sveedoči da je morački hram 1252. godine podigao knez Stefan, koji je bio mlađi sin titularnog kralja Vukana Nemanjića i unuk velikog župana Stefana Nemanje.
SPC / Mitropolija crnogorsko-primorska
Osveštavanje slavskog kolača
Tokom turske vladavine, manastir je spaljen 1505. godine, ali nije ostao zaboravljen. Obnova manastira započela je ubrzo nakon obnove Pećke patrijaršije, a dovršena je oko 1574. godine. Taj poduhvat predvodili su iguman Toma i narodna elita predvođena Vukićem Vučetićem, čime je manastir ponovo postao centar duhovnosti i umetničkog stvaralaštva. Njegov značaj kroz vekove prepoznali su i rimokatolički misionari, koji su pokušali da zloupotrebe ugled manastira lažnim spisima, ali istorijska istina i snaga pravoslavlja ostali su neosporni.
Tokom 18. i 19. veka, Morača je bila jedan od najvažnijih crkvenih centara u Brdima, odolevajući turskim napadima i predvodeći duhovni život. Poslednji turski napad na manastir dogodio se 1877. godine, kada su brdski borci pod vođstvom igumana Mitrofana Bana odbranili svetinju. Upravo on je kasnije postao mitropolit crnogorski i nastavio da širi slavu manastira.
SPC / Mitropolija crnogorsko-primorska
Mitropolit Joanikije
Danas, manastir Morača, sa svojim prepoznatljivim freskama, ikonama i hramom posvećenim Uspenju Presvete Bogorodice, predstavlja ne samo kulturno i duhovno nasleđe Srbije i Crne Gore, već i simbol nepokolebljive vere i nade u večni život. Ovaj jubilej obeležen je kao prilika da se još jednom podsetimo na duhovne darove koje su naši preci ostavili budućim pokolenjima, sa obavezom da ih čuvamo i umnožavamo.
Nakon čitanja Jevanđelja, episkop Metodije je podsetio na duboki značaj nošenja krsta i sledovanja Hristu, naglašavajući da nošenje krsta ne donosi samo stradanje, već i duboku veru koja prevazilazi sve prepreke, pa čak i neslaganja sa bližnjima kada je reč o duhovnim različitostima. Na ovaj sveti jubilej, naglasio je, sabrali su se vernici vođeni upravo tom verom, koja ih neprestano povezuje sa Hristom i sa svetinjom manastira Morača.
Na praznik Svetih carskih mučenika Romanovih, vladika Ruske pravoslavne crkve Aristarh služio je svetu liturgiju povodom ktitorske slave Hrama Svetog Vasilija Ostroškog u Nikšiću, uz sasluženje vladika Joanikija i Metodija. Posle liturgije usledile su nadahnute besede, razmena darova i trpeza ljubavi.
Obeležavanje treće godišnjice ustoličenja mitropolita Joanikija na čelo Mitropolije crnogorsko-primorske, kroz molitveno sabranje u Cetinjskom manastiru, predstavlja priliku za prisećanje na korene ovog arhiereja SPC, njegov duhovni put i porodične vrednosti koje su oblikovale njegovu službu.
Monasi Manastira Tumane svakodnevno čitaju posebne molitve za telesno i duhovno zdravlje vernika. Molitva u sabornosti donela je mnoga čudesa, a otac Stefan otkriva kako pravilno učestvovati u molitvi i koristiti osvećene predmete za blagoslov.
Pravednicima se nevolje daju da još više uznapreduju, a grešnicima se nevolje daju radi očišćenja. Greh se ne čisti bez nevolje.
U emotivnom susretu sa pravoslavnim Srbima na obali Jadranskog mora, gde je Sveti Sava pre osam vekova lično osnovao Zetsku episkopiju, poglavar SPC u nadahnutoj besedi istakao je značaj vere kao sidra koje ujedinjuje narod i daje snagu za prevazilaženje izazova modernog doba.
Povodom Pedesetnice i 220 godina Crkve Svete Trojice u budvanskom Starom gradu, vernici će uz liturgije, litiju, duhovnu akademiji i nastup crkvenog hora obeležiti ovaj duhovni praznik.
Manastir Vavedenja Presvete Bogorodice u selu Palja, u opštini Surdulica, na Bohovskoj planini, iza sebe ima burnu istoriju.
Manastir Fenek iz 15. veka, koji je podigao despot Stefan Lazarević, smešten u Jakovu blizu Beograda, poznat je po dubokom poštovanju Svete Paraskeve, svedočenjima o isceljenju i istorijskoj vezi s porodicom Branković.
Prema rečima volontera, prostor u crkvi se uveliko oslobađa, praveći tako mesta za novu namenu crkve, čija je prvenstvena uloga bila bogoslužbena.
Prvo muk, a onda su svi poskakali, kao šta je sa tobom, jesi bolesna, trebaju li ti pare, kakve probleme imaš, je l te ostavio dečko... Najlakše je to primila majka, sa njom sa uvek bila bliska, odmah me je podržala, tata je bio besan kao ris, to je teško podneo, posle se pomirio, dolazio je čak u manastir da nam pomaže, priča Mati Ekaterina Komnenić o tome kako su njeni najbliži prihvatili odluku da se zamonaši.
U Crkvi Svetog Georgija, uz molitveno prisustvo mitropolita Irineja, služen je pomen žrtvama tragičnog događaja na novosadskoj železničkoj stanici. Verni narod i sveštenstvo uzneli su molitve za pokoj duša stradalih i brzo ozdravljenje povređenih.
Prema rečima volontera, prostor u crkvi se uveliko oslobađa, praveći tako mesta za novu namenu crkve, čija je prvenstvena uloga bila bogoslužbena.
Veliki praznik obeležava se danas među vernicima SPC, a posebno radosno i svečano je u Cetinjskom manastiru.
Mnogi istraživači su pokušali da odgonetnu značenej crteža na Trškoj crkvi, međutim niko do danas sa sigurnošću ne može da tvrdi da zna njihovo značenje.
Manastir Vavedenja Presvete Bogorodice u selu Palja, u opštini Surdulica, na Bohovskoj planini, iza sebe ima burnu istoriju.
Ovaj incident je deo tenzija između lokalne zajednice i vernika Srpske pravoslavne crkve, koji su ranije postavila jarbol sa trobojkom u skladu sa Temeljnim ugovorom.
Policija u selu blizu Soluna privela je sveštenika nakon prijave da je tokom žučne rasprave napao svoju sedamnaestogodišnju ćerku pred očima njene maloletne sestre. Privedeni je uložio protivtužbu, tvrdeći da mu je ćerka pretila nožem, što dodatno usložnjava ovaj porodični sukob.