Nove izjave poglavara Carigradske patrijaršije dodatno produbljuju podele u pravoslavnom svetu, iako pozivaju na jedinstvo uprkos ruskom otporu priznanju ukrajinske autokefalije.
Posle nedeljne liturgije, u svojoj besedi carigradskoi patrijarh Vartolomej je jednom rečenicom ponovo stavio pravoslavni svet pred prekretnicu, produbljujući postojeće raskole unutar pravoslavlja. U svojoj besedi u manastiru Svetog Đorđa u Kilkisu, na saboru sveštenstva Mitropolije Polijanske i Kilkisijske, patrijarh Vartolomej je istakao potrebu za jedinstvom i kreativnom saradnjom među svim pravoslavnim Crkvama, ali je u isto vreme uneo i uznemirenost u mnogim pomesnim crkvama.
OZAN KOSE / AFP / Profimedia
Patrijarh Vartolomej
Patrijarh Vartolomej je podsetio na svepravoslavni značaj Svete i Velike Saborske skupštine održane na Kritu 2016. godine, ističući napore Carigradske patrijaršije u promociji tog jedinstva, ali i na žalosnu činjenicu da su pojedine Crkve, poput Ruske pravoslavne crkve, izostale sa sabora. U jednom od oštrijih komentara, patrijarh je istakao:
- Rusima nisu smetali srpovi i čekići komunizma, ali im je polumesec na kupoli crkve Svete Irine u Carigradu predstavljao prepreku - rekao je patrijarh Vartolomej.
Ova izjava dodatno je ukazala na duboke istorijske i duhovne rane koje već dugo razdvajaju neke od najvažnijih pravoslavnih Crkava, naročito posle sporne odluke Carigradske patrijaršije da prizna autokefalnost Ukrajinske pravoslavne crkve. Patrijarh Vartolomej je naglasio:
- Priznanje autokefalije bio pravedan zahtev ukrajinskih vernika, naročito u svetlu ugnjetavanja od strane Moskve, koje je postalo još vidljivije nakon rata 2022. godine.
OZAN KOSE / AFP / Profimedia
Patrijarh Kiril
Iako je Ruska pravoslavna crkva pokazala otpor ovom priznanju, patrijarh Vartolomej je ostao uveren da će vremenom i ostale pomesne Crkve priznati ukrajinsku autokefaliju, navodeći da je proces priznanja novih autokefalnih Crkava često dug i složen. Kao primer je naveo Grčku pravoslavnu crkvu, koja je stekla autokefaliju 1833. godine, ali je Carigradska patrijaršija to zvanično priznala tek 1850. godine.
Ove izjave ponovo su rasplamsale rasprave unutar pravoslavnog sveta oko pitanja primata i autokefalije, pokazujući da je jedinstvo pravoslavlja ozbiljno narušeno u kontekstu političkih i duhovnih turbulencija. Ipak, patrijarh Vartolomej je izrazio nadu da će kroz molitvu i promišljen dijalog ovi raskoli biti prevaziđeni, te da će pravoslavna crkva nastaviti da svedoči jedinstvenu i apostolsku veru u svetu.
Dok mnogi govore o duhovnoj krizi na Zapadu, sve više ljudi upravo tamo pronalazi duboku, živu veru u Pravoslavlju. Dva nedavna talasa masovnih krštenja u Čileu i Holandiji svedoče o tome da istina nalazi put do srca, bez obzira na granice, kulturu ili jezik.
U Sistinskoj kapeli poglavar Rimokatoličke crkve i vrhovni gubernator Anglikanske crkve stali su rame uz rame u zajedničkoj molitvi — događaj koji svet vidi kao simbol pomirenja, duhovne zrelosti i nove hrišćanske epohe.
U kuhinjama pravoslavnih domaćica, ova čorba se pripremala s ljubavlju – za praznike, slave i nedeljne porodične ručkove. Sada je pravo vreme da je ponovo otkrijete i spremite po originalnom receptu iz tradicije srpske kuhinje.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Trodnevni boravak carigradskog patrijarha u Letoniji, susreti sa državnim vrhom i oštre poruke protiv Moskve, prema oceni analitičara, stvaraju uslove za novu veliku krizu u pravoslavnom svetu.
Bivši operativac CIA Džon Kirijaku iznosi kontroverzne tvrdnje da je vaseljenski patrijarh navodno primio novac od Hilari Klinton za proglašenje autokefalnosti Pravoslavne crkve Ukrajine.
Zvanično hvaljena kao "istorijski trenutak jedinstva", poseta poglavara Rimokatoličke crkve izaziva zabrinutost teologa i klirika – da li se radi o dijalogu ili političko-verskoj igri?
Dok mnogi govore o duhovnoj krizi na Zapadu, sve više ljudi upravo tamo pronalazi duboku, živu veru u Pravoslavlju. Dva nedavna talasa masovnih krštenja u Čileu i Holandiji svedoče o tome da istina nalazi put do srca, bez obzira na granice, kulturu ili jezik.
Od Svetog Jovana Zlatoustog do starca Tadeja, sveti oci nas uče da jezik može biti izvor blagoslova ili prokletstva, a psovka otvara vrata duhovnim iskušenjima.
Usamljeni hram kod sela Edelevo u Rusiji, za koji se kaže da do njega stižu samo oni kojima vera pokaže put, zbunjuje naučnike, inspiriše vernike i privlači avanturiste iz celog sveta.
Na ostrvcetu od svega 100 kvadratnih metara, svetinja Svetog Andreja Prvozvanog očarava posetioce bajkovitim prizorom i duhovnim mirom, postajući nezaobilazna destinacija za vernike i turiste.
Na liturgiji i svepravoslavnom molebanu, vernici iz cele zemlje i Balkana sabrali su se da mole za mir, zaštitu napaćenog naroda i blagoslov svojih porodica, stvarajući prizor koji očarava i duhovno i vizuelno.
Sveti Nikolaj Ohridski i Žički u svojoj besedi za 20. četvrtak po Duhovima govori o unutrašnjoj borbi, demonima koji opsedaju pravednike i neuništivoj moći krsta koja pobedonosno sija kroz tamu.
U različitim krajevima srpskih zemalja recept dobija posebne oblike i ukrase, ali srž ostaje ista – svaka pletenica i krst od testa simbolizuju zajedništvo i blagoslov doma.
