Patrijarh carigradski istakao je da su on i blaženopočivši papa Franja blisko sarađivali na tom cilju.
U besedi održanoj 11. maja 2025. godine u Crkvi Svetog Nikole u Kolonakiju, Vaseljenski patrijarh Vartolomej uputio je snažnu poruku jedinstva Rimokatoličkoj crkvi, izražavajući želju da se ponovo pokrene inicijativa za utvrđivanje zajedničkog datuma proslave Vaskrsa za sve hrišćane.
Poglavar Vaseljenske patrijaršije istakao je da su on i blaženopočivši papa Franja blisko sarađivali na tom cilju, dodajući:
- Nadamo se da će novi papa Lav XIV nastaviti ovaj trud na dobro svih vernika širom sveta, a naročito mešovitih porodica u zemljama dijaspore.
Vaseljenska patrijaršija je i ranije upućivala slične apele kako Rimokatoličkoj sinodi, tako i na međureligijskim forumima preko Svetskog saveta crkava, ali do danas nije postignuto konačno približavanje po tom pitanju.
Grčki primer i izbegavanje podele
Patrijarh Vartolomej je kao pozitivan primer naveo praksu koja se već sprovodi u Grčkoj, gde Rimokatolička crkva dopušta svojim vernicima da proslavljaju Vaskrs zajedno sa pravoslavnima. Prema njegovim rečima, to se sprovodi „bez ikakve dogmatske zabune, bez zajedničkih liturgija i uprkos napadima sumnjivih krugova.“
- To je pitanje pastirske odgovornosti, a ne teološkog spajanja - naglasio je, dajući ton pristupu koji ujedinjuje, a ne izjednačava.
Tom prilikom je predložio i da novi papa poseti istorijsku Nikeju, mesto održavanja Prvog vaseljenskog sabora, kao i da 30. novembra, na praznik Svetog apostola Andreja, poseti i Vaseljensku patrijaršiju u Fanaru.
U istoj besedi, patrijarh Vartolomej je proširio svoju teološku poruku i na politički nivo.
- Očekujemo od novog pontifeksa da doprinese miru ne samo na društvenom, već i na geopolitičkom planu - izjavio je.
Posebno se osvrnuo na potrebu da Rimokatolička crkva pomogne u rešavanju krize u Ukrajini i na Bliskom istoku, kao i u sprečavanju sukoba između Indije i Pakistana, ističući ulogu Crkve kao posrednika i stuba mirnog suživota. Podseća se i da je Vaseljenski patrijarh nedavno imao kontakte sa predstavnicima Ministarstva spoljnih poslova Grčke, fokusirajući se na podršku verskoj diplomatiji sa centrom u istočnom Mediteranu.
Završna poruka: "Nada za novu epohu"
- Nadam se da možemo otvoriti novu epohu u našim međusobnim odnosima - zaključio je patrijarh, šaljući poruku Vatikanu, ali i svima koji teže približavanju Istoka i Zapada uz poštovanje dogmatskih razlika.
Zajednički datum Vaskrsa jedno je od retkih pitanja koje, pod određenim uslovima, može poslužiti kao most između dve hrišćanske tradicije – sa naglaskom ne na dogmatski sinkretizam, već na pastirsku brigu i zajedničko svedočanstvo Hrista u savremenom svetu, navodi grčki sajt.
Profesorskim umom i pastirskim srcem, otac Darko razotkriva savremene zablude o jedinstvu crkava, govori o raskolu Moskve i Carigrada, veri u doba sinkretizma i zašto su ljudi sve češće u potrazi za nepokolebljivim.
Obraćajući se rimokatoličkim i anglikanskim hodočasnicima, patrijarh Vartolomej govorio je o neostvarenim snovima ekumenskog dijaloga, nadajući se da će novi papa nastaviti putem jedinstva – iako većina pravoslavnih to ne vidi kao put koji vodi u pravcu istine.
U duhu ljubavi i bratske solidarnosti, poglavar Srpske pravoslavne crkve čestitao je papi Lavu XIV uz molitvu za mir, jedinstvo i obnovu duhovnih vrednosti u svetu punom iskušenja.
Za današnju Ameriku, gde se vlada sve više naginje tradicionalnim vrednostima (setimo se posete katoličkog potpredsednika SAD Dž. D. Vensa Vatikanu uoči smrti pape Franje ili svakodnevnih brifinga koje Trampova sekretarka za štampu Kerolajn Livit počinje molitvom), ovo pitanje je ključno. I tu je američka levica već napravila nesrećan gaf.
Poznati gastronom rekonstruisao je gozbu srpskih velikaša uoči Boja na Kosovu – na trpezi su se našli bulgur, ovčetina, divljač, aromatične trave i vina iz Župe i Primorja.
U crkvi Lazarici, iz koje je srpska vojska krenula ka Kosovu, služena je liturgija, a pomen svim stradalim junacima i litija do Spomenika kosovskim vitezovima sabrali su arhijereje, monahe, vojnike, državnike i verni narod.
U vreme mrsnih dana, kada se mirisi mlečnih jela i toplog hleba šire konacima, monahinje pripremaju salatu od sremuša — lekovitog zelenog dara prirode, koji u ovom receptu postaje hranljiv i lagan obrok, pogodan za doručak ili večeru.
Uvođenje obaveznog ličnog broja u Grčkoj izazvalo je burnu reakciju monaške zajednice sa Atosa, koja upozorava da bi digitalno povezivanje podataka svakog građanina moglo ugroziti versku slobodu i privatnost.
Dok su se vernici na Veliki petak molili pred plaštanicom u manastiru Tumane, dogodilo se čudo koje je svedočio i sam iguman Dimitrije. Po zastupništvu svetitelja Zosima i Jakova, Mića Grbić ostavio je štaku i prvi put posle tri meseca — stao na svoje noge.
Dok patrijarh carigradski najavljuje dolazak rimskog pontifa i poziva na „jedinstvo u istini“, među pravoslavnim narodima raste strah da se ispod plašta sabornosti krije najdublja izdaja Svetog Predanja
U prvom privatnom susretu nakon ustoličenja, poglavar Rimokatoličke crkve i vaseljenski patrijarh razgovarali su o zajedničkom Vaskrsu, budućoj proslavi u Nikeji i potrebi teološkog i duhovnog zbližavanja pravoslavlja i katoličanstva.
Ako se poseta održi, to će biti prilika za novog poglavara Rimokatoličke crkve da se sastane sa patrijarhom Vartolomejem, poglavarom Istočne pravoslavne crkve, navodi agencija.
Rezultati su prevazišli sva očekivanja - čak 60 posto ispitanika izjavilo je da prati hrišćansku televiziju, sluša hrišćanske radio stanice i podkaste, čita hrišćanske portale, koristi hrišćanske društvene mreže i prati sadržaje sa hrišćanskih "YouTube" kanala.
U crkvi Lazarici, iz koje je srpska vojska krenula ka Kosovu, služena je liturgija, a pomen svim stradalim junacima i litija do Spomenika kosovskim vitezovima sabrali su arhijereje, monahe, vojnike, državnike i verni narod.
Na centralnom obeležavanju Vidovdana u manastiru Ravanici, patrijarh srpski poručio je vernicima da svetost Kosova nije prošlost već poziv za spasenje duše i život u Hristovoj ljubavi.
U 9 časova će početi sveta liturgija kojom će načalstvovati patrijarh srpski Porfirije uz sasluženje visokopreosvećenih mitropolita šumadijskog Jovana, braničevskog Ignatija i niškog Arsenija.
Iako se veruje da Vidovdan vuče korene iz paganstva, akademik Dimitrije Marković objašnjava zašto ovaj dan ima isključivo hrišćansko značenje i kakvu vezu ima sa sicilijanskim mučenikom Svetim Vitom
