Posle gotovo tri decenije razoravanja i stradanja tokom ratova, drevna svetinja ponovo otvara svoja vrata vernicima, svedočeći o raspeću i vaskrsenju Srpske pravoslavne crkve i jačajući nadu Srba u Slavoniji.
Patrijarh srpski Porfirije služio je svetu liturgiju i čin osvećenja obnovljenog sabornog hrama Svete Trojice u Pakracu, katedralnog hrama Eparhije pakračko-slavonske. Ova svetinja, stara gotovo tri veka, skoro u potpunosti bila je razorena tokom ratnih zbivanja od 1991. do 1995. godine, a njena obnova donela je veliku radost i novu nadu srpskom narodu u Slavoniji.
Foto: SPC
Saborni hram u Pakracu
Raspeće i vaskrsenje hrama
U besedi posle pročitanog Jevanđelja, patrijarh Porfirije je istakao da hram u Pakracu svedoči i o raspeću i o vaskrsenju:
— Iako je bio više nego ranjen, hram svedoči o činjenici da je Bog Gospodar istorije i da je ljubav. Neka nas sveti prostor sabira uvek u ljubavi, razumevanju i molitvi, kako bismo slavili jednoga Boga u Trojici, kome je ovaj hram posvećen — poručio je patrijarh.
Patrijarhu srpskom sasluživali su arhijereji iz više pomesnih pravoslavnih crkava: arhijereji Jerusalimske patrijaršije, atinske arhiepiskopije, Pravoslavne crkve Čeških zemalja i Slovačke, kao i mnogi episkopi Srpske pravoslavne crkve. Time je osvećenje hrama dobilo međunarodni, saborni karakter.
Arhijereji iz više pomesnih crkkava
Foto: SPC
Arhijereji i sveštenstvo u porti Sabornog hrama u Pakracu
Pored patrijarha Porfirija, liturgijskom sabranju i činu osvećenja hrama molitveno su prisustvovali:
arhiepiskop mihalovsko-košicki Georgije – Pravoslavna crkva Čeških zemalja i Slovačke
mitropolit dimitrijadski i almirski Ignatije – Atinska arhiepiskopija
mitropolit crnogorsko-primorski Joanikije – Srpska pravoslavna crkva
mitropolit nemački Grigorije – Srpska pravoslavna crkva
mitropolit raško-prizrenski Teodosije – Srpska pravoslavna crkva
mitropolit zahumsko-hercegovački i stonsko-primorski Dimitrije – Srpska pravoslavna crkva
mitropolit budimljansko-nikšićki Metodije – Srpska pravoslavna crkva
episkop vašingtonsko-njujorški Irinej – Srpska pravoslavna crkva
episkop pakrački i slavonski Jovan – Srpska pravoslavna crkva
episkop švajcarski Andrej – Srpska pravoslavna crkva
episkop bihaćko-petrovački Sergije – Srpska pravoslavna crkva
episkop buenosajreski i južno-centralnoamerički, administrator zagrebačko-ljubljanski Kirilo – Srpska pravoslavna crkva
lipljanski Dositej – Srpska pravoslavna crkva
Odlikovanja za obnovu svetinje
Povodom velikog događaja, episkop slavonski Jovan uručio je ordene i povelje eparhije slavonske zaslužnim pojedincima i institucijama koji su svojim trudom i podrškom doprineli obnovi svetinje. Među odlikovanima su patrijarh Porfirije, posthumno mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije, protojerej-stavrofor Đorđe Teodorović, kao i brojni pojedinci iz crkvenog, kulturnog i društvenog života.
Foto: SPC
Vaskrsnula i episkopska biblioteka
U sklopu svečanosti otvorena je i obnovljena biblioteka eparhije slavonske u Vladičanskom dvoru, nekada čuvena Episkopska knjižnica, koju je osnovao znameniti episkop Nikanor Grujić. Ova riznica sadrži jednu od najvrednijih zbirki ranih srpskih štampanih knjiga, druga po značaju u svetu. Njena burna istorija svedoči o progonima i otimačinama tokom 20. veka, ali i o čudesnom spasavanju u poslednjem ratu, kada je hrvatski oficir Ivan Hiti sačuvao deo dragocenosti.
Foto: SPC
Patrijarh srpski sa vernim narodom u porti Sabornog hrama u Pakracu
Istorijski put hrama
Saborna crkva Svete Trojice u Pakracu građena je između 1745. i 1768. godine na temeljima starije svetinje. Tokom vekova doživljavala je razaranja i obnove: u Drugom svetskom ratu ustaše su uništile arhivu i opljačkale dragocenosti, dok je u poslednjem ratu, devedesetih godina, hram miniran, ikonostas spaljen, a grob episkopa Emilijana oskrnavljen. Obnova hrama započeta je 2003. godine, a današnjim osvećenjem dobila je punu duhovnu obnovu.
Za Srbe u Pakracu i širom Slavonije, hram Svete Trojice mnogo je više od arhitektonskog spomenika — on je živi znak vere, opstanka i nade. Njegovo ponovno zasijavanje podseća da, iako su ratovi i stradanja pokušavali da zatru pravoslavno prisustvo na ovim prostorima, Crkva uvek obnavlja svoje temelje u Hristu, jer „vrata paklena neće nadvladati je“.
Posle bogosluženja u jednom od najstarijih pravoslavnih hramova u Beogradu, patrijarh Porfirije podsetio da je misija Crkve da vodi ljude ka večnosti i preobražava svet blagodaću Hristovom, a ne da se svodi na trenutne društveno-političke ciljeve.
Vernici su u tišini odali počast mučenicima kusonjskim, stvarajući duboko emotivnu atmosferu koja inspiriše Srbe u Hrvatskoj da čuvaju sećanje svojih predaka.
Vernici su se okupili u istorijskom Hramu Svetog Stefana Dečanskog, dok patrijarh Porfirije kroz poruku opraštanja i ljubavi podseća da slediti Hrista znači učiniti Njegovu reč stvarnošću sopstvenog života.
Ajeti 41:34-38 iz sure Fussilet nas podsećaju da materijalno ne štiti dušu, da vera i dobra dela otvaraju vrata večne nagrade, dok oni koji odbacuju božanske poruke rizikuju ozbiljnu kaznu.
U Patrijaršijskom dvoru održan je značajan susret koji naglašava zajedničke vrednosti pravoslavlja i islama, istinu, ljubav i poštovanje kao temelj međusobnog razumevanja u vremenu duhovne zaboravnosti.
U ime patrijarha Porfirija, episkop lipljanski i vojni Dositej održao je dirljivu besedu o veri, služenju i žrtvi čoveka koji je život posvetio Otadžbini.
U kuhinjama pravoslavnih domaćica, ova čorba se pripremala s ljubavlju – za praznike, slave i nedeljne porodične ručkove. Sada je pravo vreme da je ponovo otkrijete i spremite po originalnom receptu iz tradicije srpske kuhinje.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
U Episkopskoj knjižari u Pakracu biće predstavljena knjiga dr Milene N. Martinović Rukopisne knjige manastira Rođenja Presvete Bogorodice na Cetinju, delo koje osvetljava neprolaznu vezu srpskog naroda sa svojim svetinjama i kulturnim nasleđem.
U Patrijaršijskom dvoru održan je značajan susret koji naglašava zajedničke vrednosti pravoslavlja i islama, istinu, ljubav i poštovanje kao temelj međusobnog razumevanja u vremenu duhovne zaboravnosti.
U ime patrijarha Porfirija, episkop lipljanski i vojni Dositej održao je dirljivu besedu o veri, služenju i žrtvi čoveka koji je život posvetio Otadžbini.
U snažnoj besedi u kragujevačkom naselju Aerodrom, mitropolit šumadijski poručio je da se trpljenjem spasavaju duše i da mir pripada onome koji ume da ćuti i prašta.
Ministar je u ime Vlade Srbije posetio Saborni hram Uspenja Presvete Bogorodice i najavio nastavak podrške obnovi i ukrašavanju najznačajnije pravoslavne svetinje u ovom delu Bosne i Hercegovine.
Od Svetog Jovana Zlatoustog do starca Tadeja, sveti oci nas uče da jezik može biti izvor blagoslova ili prokletstva, a psovka otvara vrata duhovnim iskušenjima.
Usamljeni hram kod sela Edelevo u Rusiji, za koji se kaže da do njega stižu samo oni kojima vera pokaže put, zbunjuje naučnike, inspiriše vernike i privlači avanturiste iz celog sveta.
Na ostrvcetu od svega 100 kvadratnih metara, svetinja Svetog Andreja Prvozvanog očarava posetioce bajkovitim prizorom i duhovnim mirom, postajući nezaobilazna destinacija za vernike i turiste.
Na liturgiji i svepravoslavnom molebanu, vernici iz cele zemlje i Balkana sabrali su se da mole za mir, zaštitu napaćenog naroda i blagoslov svojih porodica, stvarajući prizor koji očarava i duhovno i vizuelno.
Od Svetog Jovana Zlatoustog do starca Tadeja, sveti oci nas uče da jezik može biti izvor blagoslova ili prokletstva, a psovka otvara vrata duhovnim iskušenjima.
Recept iz kuvara „Ko posti, dušu gosti“ otkriva kako obični sastojci postaju neodoljiv posni ajvar, savršen za zimnicu, sendviče i tradicionalni domaći namaz pun mirisa i topline manastirskog doma.
