Sabirajući se na praznik Svetog arhangela Gavrila na mestu nekadašnje pravoslavne svetinje iz 16. veka, srpski narod pokazuje da uspomene i hramovi žive u srcima, bez obzira na granice i vreme. Duh Marče nastavlja da sjaji kroz skromnu kapelu, podsećajući na moć zajedništva.
Na mestu nekadašnjeg duhovnog i kulturnog centra pravoslavnih Srba u Krajini, Manastira Marča, srpski narod je još jednom pokazao da se uspomene i svetinje nikada ne zaboravljaju.
Povodom manastirske slave – Sabora Svetog arhangela Gavrila, liturgiju je služio arhimandrit Danilo, dok su sasluživali jerej Dragan Topić, paroh narćanski, i đakon Petar Kozakijević iz Zagreba. Na livadi koja čuva ostatke nekadašnjeg manastira, gde sada stoji samo skromna kapela podignuta 1925. godine, okupili su se vernici kako bi se setili slave i stradanja ovog svetog mesta.
Ova skromna kapela, okružena senkom nekadašnje slave, postala je simbol neugasivog duhovnog plamena koji Srbi nose u srcu, bez obzira na granice i vreme. Crkveno-narodni sabor, koji se tradicionalno održava na praznik Svetog arhangela Gavrila, i ove godine je privukao mnogobrojne vernike iz okolnih mesta, čija srca kucaju za očuvanje tradicije. Oni su, ujedinjeni molitvama i uspomenama, ponovo oživeli duh Marče, podsećajući se na slavnu i mučeničku istoriju ovog manastira.
Manastir Marča podigao je mitropolit dabrobosanski Gavrilo Avramović između 1578. i 1588. godine, kada je, zajedno sa sedamdeset monaha, prebegao iz Bosne. Posvećen Svetim Arhangelima, manastir je postao centar duhovnog života pravoslavnih Srba na području Varaždinskog generalata. Kao takav, postao je meta austrougarske politike unijaćenja, te je 1671. godine doveden prvi unijatski episkop. Iako je manastir 1737. godine vraćen Srpskoj pravoslavnoj crkvi, već naredne godine ponovo je predat unijatima.
SPC / Mitropolija zagrebačko-ljubljanska
Liturgija na ostacima nekadašnjeg Manastira Mrača
Pravoslavni narod, ne mogavši da prihvati ponovno oduzimanje svetinje, zapalio je manastir 1739. godine kako bi sprečio nasilno useljavanje unijatskih monaha.
Bečka politika unijaćenja nastavila je da pritisne srpski narod, te je manastir ponovo nasilno oduzet 1753. godine. Na molbu srpskih vođa, carica Marija Terezija nije naselila unijatske monahe, nego latinske monahe pijariste, koji su ubrzo napustili manastir. Nakon njihovog odlaska, manastir je postepeno propadao do potpunog urušavanja.
Danas, vernici okupljeni oko male kapele ne mogu a da ne osete tugu i ponos dok se prisećaju slavnih dana Marče. Iako je manastir praktično nestao, njegovo nasleđe živi u srcima svih onih koji se sećaju i slave njegovu istoriju. Po završetku bogosluženja, blagosloveni su slavski darovi, a druženje okupljenih nastavljeno je za slavskim ručkom, gde su se kroz pesmu i priču evocirala sećanja na ovo sveto mesto.
Za Srbe u Hrvatskoj, Marča predstavlja simbol otpornosti, vere i neugasivog duhovnog plamena. Iako su granice promenjene, a mnogi su morali napustiti svoje domove, duh Marče nastavlja da živi, podsećajući nas na moć zajedništva i snagu vere. Ovo mesto, iako skromno, postalo je svetionik nade i sećanja, pružajući utehu i inspiraciju svima onima koji ga posete.
Na Ivanjdan, u toku liturgije, episkop pakrački i slavonski je jednim od najsvetijih činova u pravoslavlju osvetlio svetinju u Jasenovcu, koji je sinonim stradanja Srba, podsećajući na snagu i važnost duhovnog života, obnove, zajedništva i posvećenosti Bogu.
Na ovom događaju ispunjenom duhovnošću i zajedništvom, episkop osiječkopoljski i baranjski Heruvim naglasio je značaj Baranje kao mesta gde se susreću različitosti koje se nadopunjuju, istakavši važnost očuvanja kulturnog i duhovnog nasleđa Srba u tom regionu.
Stihovi 34:37-38 podsećaju muslimane da je pravi put do Božije milosti kroz iskrenu veru i dobra dela, dok oni koji poriču Njegovu poruku suočavaju se s ozbiljnim posledicama.
Jedan od najvećih svetitelja pravoslavlja podseća da vera nije samo molitva – ona zahteva svakodnevni trud i aktivno delovanje, jer bez njega ni najiskrenija molitva ne donosi plod. U nastavku pročitajte oblomak iz Svetog pisma za 17. sredu po Duhovima.
U grčkom selu Xyniada, zakopana ispod starog hrasta, otkrivena je čudotvorna ikona Majke Božije. Njena priča počinje viđenjem deteta, a nastavlja se kroz isceljenja.
U kuhinjama pravoslavnih domaćica, ova čorba se pripremala s ljubavlju – za praznike, slave i nedeljne porodične ručkove. Sada je pravo vreme da je ponovo otkrijete i spremite po originalnom receptu iz tradicije srpske kuhinje.
Otkrijte kako pivo pretvara ovo jednostavno jelo u ukusnu salatu sa istorijom dugom vekovima, zapisanu još 1855. u "Srbskom kuvaru" jeromonaha Jerotija iz Krušedola.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Svetom liturgijom, akademijom i prisustvom visokih zvanica proslavljen je veliki hrišćanski praznik i 20 godina misije škole koja oblikuje mlade duše u duhu vere, nade i ljubavi.
Liturgija, ispovest i predavanje sveštenika mitropolije zagrebačko-ljubljanske u glavnom gradu Hrvatske otkrili su snagu duhovnog zajedništva i odgovornost Crkve u ostvarivanju Hristovog dela spasenja.
Na liturgiji u Svetouspenskom manastiru, koju su služili episkopi Konstantin, Nikon i Heruvim, vernici i ugledni predstavnici srpske zajednice u Hrvatskoj doživeli su duhovno osnaženje, jačajući veru, jezik i kulturu.
Jedan od najstarijih srpskih manastira u Hrvatskoj, poznat po čudotvornoj ikoni Presvete Bogorodice Lepavinske, bio je ispunjen molitvama i suzama radosnicama dok je vladika Kirilo služio svetu liturgiju, darujući monaštvu i narodu poruku nade i jedinstva.
Novi igumen manastira Svete Katarine na Sinaju, arhimandrit Simeon, javno se izvinjava vernicima i obećava jedinstvo, duhovnu obnovu i vernost vekovnoj pravoslavnoj tradiciji.
Nesvakidašnji freskopis Vladimira Skerlića, koji je spojio pravoslavnu tradiciju sa motivima afričkog podneblja, izazvao je talas komentara i oduševljenja među vernicima i na društvenim mrežama.
U grčkom selu Xyniada, zakopana ispod starog hrasta, otkrivena je čudotvorna ikona Majke Božije. Njena priča počinje viđenjem deteta, a nastavlja se kroz isceljenja.
Mitropoliti Nikanor i Lukijan služili su liturgiju pred prisustvom princa Nikolaja, dok patrijarh Porfirije poručuje da Bazjaš svedoči o vekovnoj veri i svetosavskim korenima Srba u Rumuniji.
Novi igumen manastira Svete Katarine na Sinaju, arhimandrit Simeon, javno se izvinjava vernicima i obećava jedinstvo, duhovnu obnovu i vernost vekovnoj pravoslavnoj tradiciji.
Današnja beseda Svetog Nikolaja Ohridskog i Žičkog objašnjava dubinu Hristovih reči i vodi čitaoca do srca božanske tajne koja nadilazi ljudsko poimanje.
