Duhovna riznica 27.01.2025 | 08:37

SVEDOČENJE MATI PARASKEVE IZ MILEŠEVE MENJA DOSADAŠNJE ISTINE O MOŠTIMA PRVOG SRPSKOG ARHIEPISKOPA: „Levu ruku Svetog Save je otkupio otac Ruđera Boškovića“

Autor: Saša Tošić
SVEDOČENJE MATI PARASKEVE IZ MILEŠEVE MENJA DOSADAŠNJE ISTINE O MOŠTIMA PRVOG SRPSKOG ARHIEPISKOPA: „Levu ruku Svetog Save je otkupio otac Ruđera Boškovića“
RINA

Iako se vekovima verovalo da su potpuno spaljene na Vračaru, novo svedočenje otkriva nove detalje o svetiteljevim moštima i njihovom putu kroz istoriju.

Mošti Svetog Save, prvog arhiepiskopa Srpske pravoslavne crkve i prosvetitelja, vekovima su predmet dubokog poštovanja, ali i različitih predanja i svedočenja koja stvaraju nedoumice u razumevanju njihove istorije.

Iako brojni pisani izvori beleže da su njegove mošti prenete iz Trnova u manastir Mileševu 1237. godine (spc.rs), a potom spaljene na Vračaru 1594. godine, postoje i drugačije priče i predanja koja otežavaju utvrđivanje tačnih činjenica. Svedočenje mati Paraskeve, monahinje manastira Mileševa, baca novo svetlo na sve dosadašnje priče o moštima Svetog Save:

RINA
Leva ruka Svetog Save od 2007. čuva se u manastiru Mileševa

- Tu je leva šaka Svetog Save. Nedostaje samo mali prst koji je ostao za uspomenu u Bugarskoj, u manastiru u Trnovu. To je bila, da tako kažemo, cena koju je car Arsen tražio da bar nešto ostane od svetitelja kod njih. Ali mi smo uspeli da dobijemo od sveg tela našeg Svetog Save samo levu šaku, koja se danas iznosi na svakodnevno celivanje i poklonjenje - svedoči mati Paraskeva, a potom otkriva:

- Levu šaku je otkupio od bratstva Čengića Nikola Bošković, rođeni otac Ruđera Boškovića, i poklonio je manastiru Svete Trojice u Pljevljima, da bi ona 2007. godine bila doneta u Mileševu.

RINA
Monahinja Paraskeva pored kivota u kome se čuva leva Ruka Svetog Save

Poslednjih godina u Hrvatskoj je primetno prekrajanje istorije, pri čemu pojedinci i određene institucije nastoje znamenite Srbe i pravoslavce, poput Nikole Tesle i Ruđera Boškovića, prikazati kao izdanke hrvatskog naroda. Međutim, i ova priča više nego direktno potvrđuje nacionalnu i versku pripadnost Ruđera Boškovića, čiji je otac, pravoslavni Srbin Nikola Bošković, otkupio deo moštiju Svetog Save i tako ih spasao, predavši ih na čuvanje pravoslavnom manastiru.

RINA
Mati Paraskeva ispred freske na kojoj je Sveti Sava

Ovo svedočenje otvara nova pitanja o očuvanju i predanju moštiju Svetog Save kroz vekove i podseća na bogatstvo duhovne istorije srpskog naroda. Bez obzira na različite izvore i tumačenja, prisustvo svetitelja u njegovim moštima ostaje neprolazna svetlost i uteha za vernike, dok njegova duhovna zaostavština nastavlja da uznosi Crkvu i narod u veri i ljubavi prema Bogu.