Duhovna riznica 25.01.2025 | 10:54

KO JE NAPISAO HIMNU “USKLIKNIMO S LJUBAVLJU”? Misterija najpoznatije pesme o Svetom Savi traje duže od dva veka (VIDEO)

Izvor: religija.rs
Autor: Saša Tošić
KO JE NAPISAO HIMNU “USKLIKNIMO S LJUBAVLJU”? Misterija najpoznatije pesme o Svetom Savi traje duže od dva veka (VIDEO)
Schutterstock/printskrin Kroz pesmu "Uskliknimo s ljubavlju", Srbi širom sveta ponosno pevaju, ne samo u crkvama, već i na proslavama, školskim priredbama i porodičnim okupljanjima

Iako su ovi stihovi postali simbol vere i ljubavi prema Svetom Savi, pominju se imena nekoliko sveštenika i jednog monaha kao potencijalnih autora. Otkrijte sve o njenoj istoriji, uticaju i tragovima koji vode do misterioznog stihopisca.

Jedna od najlepših i najpoznatijih himni u srpskoj pravoslavnoj tradiciji, "Uskliknimo s ljubavlju", nije samo pesma, već simbol neuništivog poštovanja prema Svetom Savi, osnivaču Srpske pravoslavne crkve i jednom od najvećih srpskih svetitelja. Njenih nekoliko jednostavnih, ali snažnih stihova koji pozivaju na ljubav i zajedništvo pevaju se širom Srbije, ali i u srpskoj dijaspori, kao iskaz vere, ljubavi i nade.

Ova pesma je duboko ukorenjena u srpskoj duhovnoj tradiciji i danas je simbol svetosavskog duha koji ujedinjuje verne na svakom koraku. Međutim, misterija koja se veže za nju nije u njenoj snazi i emotivnom uticaju, već u njenom autoru. Himna Svetom Savi nastala je, pretpostavlja se, ili krajem 18. veka ili u periodu između 1804. i 1817. godine. Originalni rukopis nije sačuvan, već samo prepis iz 1832. godine, zbog čega je autor pesme i dalje nepoznat.

Printscreen
Ikona Svetog Save

Iako je mnogima dugo bila pripisivana autorstvu Vasa Živkovića, sveštenika iz Novog Sada, verovatno zbog njegove veze sa pisanjem drugih himni, današnja istraživanja ne potvrđuju ovu pretpostavku. Pomenuti su još neki autori, kao što su Pavle Stamatović i Jovan Grigorijević, obojica sveštenici, međutim, ni njihova autorstva nisu potvrđena. Analizom stila teksta i pominjanjem Srema, pretpostavlja se da je himna nastala u ovom regionu i da je njen pisac bio monah, čiji je rad bio duboko prožet ljubavlju i poštovanjem prema Svetom Savi.

Sigurno je da je pesma postala prva srpska himna novog veka. U vreme kada se u srpskoj kulturi tek počeo razvijati običaj stvaranja himni, pesma o Svetom Savi nije bila samo religiozna, već i nacionalna. Nije postojala tradicija nacionalnih himni kao što je danas poznajemo, te je Svetosavska himna postavila temelje za sve buduće himne i pesme koje slave narodnu, kulturnu i duhovnu baštinu.

Facebook
Svoju verziju pesme "Uskliknimo s ljubavlju" uradili značajni srpski kompozitori poput Stevana Mokranjca, Davorina Jenka i Petra Krstića

Prvi notni zapis himne zabeležio je 1858. godine Kornelija Stankovića, neposredno nakon proslave Svetog Save u Beču, čime je ova pesma postala još prisutnija u liturgijama i crkvenim bogosluženjima. Kasnije su svoju verziju pesme uradili značajni srpski kompozitori poput Stevana Mokranjca, Davorina Jenka i Petra Krstića, čime je ona postala nezaobilazni deo srpske duhovne i muzičke tradicije.

Bez obzira na to ko je zapravo autor, pesma "Uskliknimo s ljubavlju" ostaje najlepši izraz duhovnog poštovanja prema Svetom Savi i sveobuhvatnoj ideji svetosavske misli. Njeni stihovi nas podsećaju na to koliko je važno očuvati veru, tradiciju i jedinstvo među svim Srbima, bez obzira na geografske granice. Njena simbolika nije samo religiozna, već i nacionalna, jer podseća na važnost zajedništva i ljubavi kao temelja za svakog vernika i narod.

Foto: SPC
Prikaz Svetog Save na jednoj od fresaka

Kroz nju, Srbi širom sveta slave Svetog Savu i ponosno pevaju, ne samo u crkvama, već i na proslavama, školskim priredbama i porodičnim okupljanjima. "Uskliknimo s ljubavlju" nije samo himna, ona je poziv na duhovno buđenje, na oživljavanje svetosavskog duha u svakom verniku, ali i podsećanje na to da je ljubav temelj svake pravoslavne porodice i svakog naroda. Ona je poziv na ljubav prema Bogu, prema svetosti, prema svom narodu i njegovoj tradiciji.

Sveti Sava, čija se duhovna baština u pesmi slavi, ostavio je neizbrisiv trag u istoriji Srbije i srpskog naroda. Osnovao je Srpsku pravoslavnu crkvu, utemeljio školstvo i obrazovanje, i postavio temelje za duhovnu obnovu naroda. Himna "Uskliknimo s ljubavlju" osvežava te temelje, podsećajući nas da ljubav prema Bogu i svetosti nije samo čin u crkvi, već i svakodnevni poziv na život u skladu sa vrednostima koje su nam ostavili naši preci.

Facebook
Pesmu "Uskliknimo s ljubavlju", Srbi širom sveta ponosno pevaju, ne samo u crkvama, već i na proslavama, školskim priredbama i porodičnim okupljanjima

Kroz stihove ove himne odzvanja ne samo duboko verovanje, već i poruka ljubavi i vere koja traje, koja podstiče na jedinstvo i zajedništvo. Ova himna nije samo muzika; ona poziva na život ispunjen ljubavlju, poštovanjem i u skladu sa svetosavskim vrednostima.

VIDEO