Drevna himna „Svjatij Bože, Svjatij Krјepkij, Svjatij Besmertnij, pomiluj nas“ prvi put je zapevana tokom zemljotresa u Carigradu, a i danas odzvanja hramovima kao molitva koja spaja ljude, anđele i Boga.
Svjati Bože — kratka, trostruka molitva koja se u crkvenom jeziku često naziva Trisvјatoје (Trisvјatoe / Trisagion) — jedna je od najprepoznatljivijih melodijskih i liturgijskih tačaka pravoslavne službe. Njene tri rečenice „Svjati Bože, Svjati Krјepkij, Svjati Besmertnij, pomiluj nas“ zvuče kao jeka nebeskog hora: jednostavne, ali duboke, upućene i lične. Upravo zbog toga zauzimaju posebno mesto u molitvenom životu Crkve i srcima vernika.
Trisvјatoје je izuzetno staro; njegovi koreni sežu u rano patrističko doba, a tragovi upotrebe nalaze se još u izvorima iz 3. i 4. veka. Prema predanju, tokom snažnog zemljotresa u Carigradu u 5. veku, dok su vernici molili za pomoć, pojavio se dečak koji je uzviknuo: „Svjati Bože…“. Taj događaj smatra se povodom da ova pesma bude uvrštena u javno bogosluženje.
Kroz vekove, Trisvјatoје se oblikovalo i teološki (u raspravama o Hristovoj božanskoj prirodi) i liturgijski, sa manjim regionalnim varijantama i dopunama.
Na najjednostavnijem nivou, Trisvјatoје je krik štovanja i pokajanja. Reč „svjatij“ (svet, posvećen) ponavlja se tri puta, a broj tri u hrišćanskoj simbolici označava Presvetu Trojicu.
Stihovi se tumače kao istovremeni priziv svetosti Oca, snage Sina i večnosti Duha Svetoga, ali i kao opšti poziv Božje milosti na ceo svet. Patristička tumačenja povezuju ovu pesmu sa anđeoskim usklikom iz Knjige proroka Isaije: „Svet, svet, svet je Gospod Savaot“, dok se u bogoslužbenom kontekstu Trisvјatoје izdvaja kao samostalna, molitvena forma.
U pravoslavnom bogosluženju, Trisvјatoје se najčešće peva neposredno pre čitanja Jevanđelja. Tri puta se ponavlja formula „Svjati Bože…“, zatim sledi doksologija „Slava Ocu i Sinu i Svetome Duhu“, a potom se nastavlja nizom molitvi poznatim kao Trisvјatoје molitve.
Melodija se može razlikovati između pravoslavnih jurisdikcija, ali osnovni smisao ostaje isti — da narod svojim glasom uđe u zajedničko pojanje sa anđeoskim svetovima i pripremi dušu za susret sa rečju Božjom.
Jednostavan tekst krije duboku duhovnu silu. Trisvјatoје je istovremeno molitva pokajanja, pesma zahvalnosti i izraz nade. Trostruko ponavljanje „pomiluj nas“ (pomiluj nas) postaje ritam molitve koji spaja vernike sa nevidljivim svetom i otvara put Božjoj milosti.
Zato ne čudi što je ova pesma kroz vekove bila inspiracija brojnim kompozitorima i horovima, od drevnih crkvenih napjeva do savremenih horskih obrada koje se pevaju širom sveta.
Iako je osnovni tekst univerzalan, kroz istoriju su se javljale manje razlike. U pojedinim krajevima dodavani su epiteti poput „Koji si raspet“ ili „Koji si vaskrsao“, naročito u posebnim bogoslužbenim prilikama. Takve izmene ponekad su izazivale teološke rasprave, što pokazuje koliko je Trisvјatoје značajno u životu Crkve i koliko duboko oblikuje duhovni identitet pravoslavnih naroda.
U duhu narodne pobožnosti, lepo zvuče reči Eparhije šumadijske, koje svedoče o starini i neprolaznoj vrednosti ove molitve: „Svjati Bože je jedna od najstarijih pesama u pravoslavnoj crkvi: ‘Svjatij Bože, Svjatij Krepkij, Svjatij Besmertnij, pomiluj nas’.“
Ovaj pojam označava naizmenično pevanje koje možda ne prepoznajete, a nosi duboku teološku poruku i stvara jedinstven liturgijski dijalog između hora, anđela i vernika. Naizgled obični svećnjaci sa dve i tri sveće nose poruku staru vekovima — kroz njih se otkriva tajna Hristovih priroda i Svete Trojice, ali i snaga vere koja osvetljava dušu. Iza svečanih odora i crkvenih titula krije se duboko simbolično služenje Bogu i zajednici, staro više od dva milenijuma. Od nedeljnih liturgija do velikih praznika i svetih tajni, epitrahilj oko vrata sveštenoslužitelja nosi duboku duhovnu i liturgijsku simboliku. Otkrijte kako dva šiljasta vrha i viseće trake jedne kape prenose svetlost Božje istine i autoritet apostolske tradicije. Arhijerejski plašt, bogato ukrašen i istorijski povezan sa hrišćanskim vladarima, prenosi poruku poniznosti, liturgijske odgovornosti i unutrašnje čistote.
SPC / Eparhija valjevska
Gde i kada se peva – liturgijska uloga
Simbolika i duhovna snaga – pesma koja povezuje nebo i zemlju
Regionalne varijante i istorijska svedočanstva
Duhovna riznica
05:00 | 13.10.2025
ZNATE LI ŠTA JE ANTIFON? Misteriozni glas iz crkve koji pomera granice molitve
Duhovna riznica
05:00 | 16.10.2025
KAKAV ZNAČAJ IMAJU DIKIRIJE I TRIKIRIJE U CRKVI: Moć svetlosti u rukama vladika
Duhovna riznica
05:00 | 17.10.2025
OTKRIVAMO ZNAČENJE CRKVENIH ČINOVA KOJE MNOGI VERNICI NE ZNAJU: Ko zapravo stoji iza titula patrijarha, mitropolita, đakona…
Duhovna riznica
05:00 | 19.10.2025
BEZ OVOGA SVEŠTENIK JE SAMO OBIČAN GRAĐANIN: Vernici ga viđaju svakodnevno, ali mu ne znaju naziv, simboliku i značenje
Duhovna riznica
06:30 | 20.10.2025
OD VIZANTIJSKOG DVORA DO SRPSKIH HRAMOVA: Evo zašto mitra nije samo ukras na glavi vladike, već znak odgovornosti i duhovne snage
Duhovna riznica
06:30 | 21.10.2025
ZAŠTO VLADIKE NOSE SAKOS NA BOGOSLUŽENJIMA: Sve tajne arhijerejske
Vaš komentar je uspešno snimljen i biće vidljiv nakon verifikacije administratora portala.
Ajeti 51:20-23 pokazuju kako tragovi Božije prisutnosti postoje u zemlji, u čoveku i u nebesima, pozivajući na introspektivno otkrivanje sopstvene duhovne snage.
Reči jednog od najvećih svetaca pravoslavlja razbijaju iluziju o lakom autoritetu i otkrivaju da je najteža pozicija ona u kojoj čovek mora da predvidi buru, upozori druge i preuzme udarac koji je namenjen njima.
Dok region obeležava 180 godina od objavljivanja njegovog kapitalnog dela, pitanje Njegoševe kanonizacije ponovo se vraća u fokus — zašto je inicijativa iz 2013. godine zaustavljena?
Urednik National Herald-a tvrdi da je Carigradska patrijaršija odgovorna za duboku krizu Arhiepiskopije Amerike, ukazujući na proteste vernika, finansijske tenzije i ozbiljne pukotine u načinu upravljanja.
I pre i posle smrti smatran je velikim čudotvorcem.
Jednostavan i brz recept za kolač koji u dom donosi miris domaće kuhinje i radost zajedništva u posne dane.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Skromne namirnice, otmen ukus – manastirski zapis iz 1855. godine vraća na trpezu zalogaj koji je nekada krasilo srpsko dvorsko posluženje.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Nekada nezaobilazna na prazničnim trpezama, ova poslastica se pravila sa strpljenjem i ljubavlju — donosimo autentičan recept koji će vaš dom ispuniti toplinom i mirisom svečanosti.
To nije samo običaj, već trenutak molitve, zajedništva porodice i duhovne povezanosti sa svetiteljima koji nadahnjuju vernike kroz vekove.
Kada mladenci stanu pred oltar, krunisanje postaje trenutak u kojem ljubav dobija svetost, a njihov dom — neprolazni blagoslov.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
Reči jednog od najvećih svetaca pravoslavlja razbijaju iluziju o lakom autoritetu i otkrivaju da je najteža pozicija ona u kojoj čovek mora da predvidi buru, upozori druge i preuzme udarac koji je namenjen njima.
Dok region obeležava 180 godina od objavljivanja njegovog kapitalnog dela, pitanje Njegoševe kanonizacije ponovo se vraća u fokus — zašto je inicijativa iz 2013. godine zaustavljena?
Urednik National Herald-a tvrdi da je Carigradska patrijaršija odgovorna za duboku krizu Arhiepiskopije Amerike, ukazujući na proteste vernika, finansijske tenzije i ozbiljne pukotine u načinu upravljanja.
Bez spremnosti na žrtvu nema ništa, upozorava otac Predrag.
Od prenosa posmrtnih ostataka pesnika iz Amerike do današnje uloge hrama na Crkvini kao duhovnog i kulturnog središta – priča o svetinji koja je postala znak prepoznavanja Trebinja.
U najvećoj medicinskoj ustanovi u zemlji proslavljena je krsna slava, a priča o hramu koji je preživeo rat, zaborav i preobražaj u mrtvačnicu otkriva koliko je ovo mesto važno za bolesnike, lekare i grad.
Kad su mu rekli da je jedina šansa transplantacija srca, brat Goran nije odustao. Iz bolničke sobe krenuo je na put duhovnog isceljenja ka Hilandaru, gde je pronašao snagu za novi život.
Na trpezi ljubavi u porti Crkve Ružica, poglavar Srpske pravoslavne crkve poručio je vernicima da najveća bitka svakog čoveka nije spoljašnja, već u srcu.
Ukrasi, boje i obilje nisu ono što čini slavu - već simboli koji moraju da stoje na svom mestu i duh koji se prenosi tišinom, molitvom i merom.
Priča o svetitelju koji je pred filozofima i demonima pokazao da snaga vere nije u rečima, nego u znaku koji štiti i vodi kroz najmračnije iskušenja.
Od progona hrišćana do zemljotresa, ovaj drevni hram je iznova podizao svetlost vere – 16. novembra pravoslavni vernici slave čudesno obnovljeno sveto mesto gde se vekovima čuvaju mošti velikomučenika Georgija.
