ProfimediaBektaši se okupljaju na vrhu planine Tomor da odaju počast Abasu ibn Aliju, kojeg posebno poštuju
Poznati po tajnim ritualima i zabranjenim praksama, uključujući slobodu žena i jedinstvene obrede, Bektaši predstavljaju mističnu snagu u Albaniji, a nekada su upravljali profitabilnim rudnicima soli tokom osmanskog perioda.
Islamsko versko bratstvo Bektaša (Bektaši) derviša pripada sufijskom islamu i predstavlja važno poglavlje u istoriji islama na Bliskom Istoku, Maloj Aziji i Balkanu tokom osmanskog perioda. To je mešavina muslimanske vere, pravoslavnog monaštva i masonskog mističnog učenja. Vernici, odnosno pripadnici ove sekte, su monogamni, jedu svinjetinu i piju alkohol.
Bektaši u islamu su ono što su templari za hrišćanstvo, to jest, jeretički, mistični red sa vertikalnom strukturom, hijerarhijom, posebnim arhitektonskim hramovima i ekonomskom snagom. Vekovima su Bektaši upravljali profitabilnim rudnicima soli Osmanskog carstva. So iz tih rudnika nazivala se Hadži Bektas.
Profimedia
Bektaši nemaju javne verske obrede, svi njihovi rituali obavijeni su tajnošću
Bektaši, zajedno sa Mevlevijama i Naksbandijama, smatraju se najpoznatijim pravcima sufizma u doba Osmanskog carstva. Dok su Mevlevije i Naksbandije imale više uticaja na gradske zanatlije, trgovce i plemiće, Bektaši su imali veći odjek među siromašnim slojevima seoskih zajednica koje su činili seljaci i stočari.
Ideje Bektaša bile su povezane sa liberalnom mišlju francuskih filozofa iz 18. veka. Imali su kontakte sa jednom od mreža koja je promovisala ideje slobodnih zidara. Mnogi aktivni političari iz Istanbula bili su povezani sa masonima tokom 19. veka, u periodu kada su francuske i britanske lože osnovane u gradu. Članstvo u tim ložama poraslo je krajem 19. veka, a iz njih se pojavila grupa protivnika sultana Abdul Hamida II (1876–1909), poznata kao "Mladoturci."
Wikipedia
Osnivačem ovog islamskog verskog bratstva smatra se Hadži Bektas Veli
Osnivačem Bektaša smatra se Hadži Bektas Veli, putujući derviš iz 13. veka. Malo je poznato o njegovom životu, a neki istraživači čak tvrde da on nije stvarna ličnost. Njegova vizija bratstva suprotstavljala se ortodoksnom muslimanskom učenju, koje je zagovaralo kruti, puritanski religijski zakon kojem su svi morali slepo da se pokoravaju. Bratstvo koje je zamislio Hadži Bektas temeljilo se na antihijerarhijskom poimanju religije, gde je čovek bio u središtu.
Kada je engleski klasicista Frederik G. Haslak posetio Tursku 1913. godine, bio je uveren da je Turska sunitka. Na njegovo iznenađenje, otkrio je ne samo da je postojalo mnogo ljudi povezanih sa takozvanim jeretičkim sektama, već i da su neki imami iz službene religije takođe bili šeici (vođe) u derviškim tekijama!
Bektaši su se ukorenili i razvijali među narodnim slojevima Osmanskog carstva. U središtu njihove ideologije nalazi se islam, ali duboko u toj ideologiji kriju se svi tokovi osmanske istorije, običaji i tradicije koje su proizašle iz života raznih naroda koji su se mešali tokom pomeranja granica u 13. veku. Iz te mešavine razvila se narodna religija sa ciljem neposrednog kontakta čoveka sa spoznajom Boga.
Profimedia
Albanski verski vođa i svetski vođa Bektašijskog reda, Edmond Brahimaj, drži govor tokom Njuroz ceremonije u Svetskom bektaši centru u Tirani
Bektaši nemaju javne verske obrede. Zapravo, celokupni ritual reda Bektaša obavijen je tajnošću, što je izazvalo veliku znatiželju među istraživačima. Ako se tome dodaju i njihova uverenja o slobodi žena i ukidanju fanatizma među verskim vođama, ne čudi što su Bektaši zvanično ukinuti u granicama turske države.
Prema izvorima, članovi reda su podeljeni u šest glavnih kategorija: Ašik (povezani članovi koji nisu inicirani) i Muhib (inicirani Ašik koji imaju pravo da učestvuju u određenim ritualima Bektaša). Zatim dolaze derviši, koji daju zavet, stiču veštine u praktikovanju puta i imaju dozvolu da nose ritualnu odeću i simbole Bektaša. Sledi Baba, vođa lokalne tekije i zajednica. Oni nadziru derviše, Ahimbe i Ašike.
Na višim nivoima hijerarhije nalaze se derviši Mudzarad, koji daju zavet celibata, inicirani su u tajne rituale, žive samo u tekijama, briju brkove i bradu, te nose srebrnu minđušu u desnom uhu kao znak svoje pozicije. Na vrhu hijerarhije su Halifa, vođe regionalnih tekija, koje postavlja vođa sedišta Dede-Baba.
Profimedia
Predsednik turskog parlamenta Mustafa Sentop sastao se 2020. sa svetskim liderom Bektašijskog reda Edmondom Brahimajem (desno) tokom njegove posete Arabati Baba Tekeu u Tetovu
Godine 1789. na presto je došao Selim III, potomak Mehmeda II. Uvidevši opasnost koju konzervativni red janjičara predstavlja za njegovu vlast, smatrao je da opstanak Osmanskog carstva zavisi od njihove represije, kao i od suzbijanja Bektaša. Kaže se da se Selim zakleo da će pogubiti 70.000 Bektaša, i kada nije mogao da nađe toliko da pogubi, naredio je da se broje odsečene glave dok se ne dostigne taj broj!
Bektašijski odredi su delovali na prostoru današnje Albanije, Severne Makedonije, Srbije, Crne Gore, Hercegovine, Bosne i Grčke. Ideologija Bektaša prešla je u Albaniju sa ostrva Krf, preko derviša Sarija Saltika krajem 15. veka. On je osnovao sedam tekija, uključujući jednu u planinama iznad Kruje, gde legenda kaže da je ubio zmaja. Sekta se proširila širom zemlje, osim u katoličkim područjima na severu.
Albanska arhiepiskopija tvrdi da je broj pravoslavnih hrišćana u zemlji značajno potcenjen zbog metodoloških propusta i nedostatka intervjuisanja velikog broja vernika. Prema njihovim podacima, broj pravoslavaca je mnogo veći nego što je prikazano u zvaničnim rezultatima.
Mađarski premijer ističe da će budućnost dece u Evropi odrediti pitanje koje je staro 1.400 godina i pita zašto evropski narodi dopuštaju masovno doseljavanje iz islamskog sveta dok hrišćani ginu na ratištima Ukrajine.
U Lekelu kod Tepelena, na jugu Albanije, vatrena stihija pretvorila je u pepeo pravoslavni hram iz 1800, dok su eksplozije bombi unele dodatnu paniku među meštane koji su bežali iz svojih domova.
Kroz biblijske priče o Marti i Mariji otkrijte kako Hronos i Kairos oblikuju naš život, zašto stalno jurimo i propuštamo ono što nosi smisao, i kako svaka sekunda može postati dodir večnosti.
U besedi za 24. četvrtak po Duhovima, Sveti Nikolaj Ohridski i Žički govori o tome kako su ljudi pre Isusovog dolaska živeli u mreži iskušenja i sablazni.
Stihovi sure Ar-Rahman 55:1–13 povezuju Božiju blizinu, ljudsko poreklo i kosmički poredak, podsećajući da najvažnije često primetimo tek kada se um utiša.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Nekada nezaobilazna na prazničnim trpezama, ova poslastica se pravila sa strpljenjem i ljubavlju — donosimo autentičan recept koji će vaš dom ispuniti toplinom i mirisom svečanosti.
Stihovi sure Ar-Rahman 55:1–13 povezuju Božiju blizinu, ljudsko poreklo i kosmički poredak, podsećajući da najvažnije često primetimo tek kada se um utiša.
Džej Di Vens otvoreno o odgajanju dece u hrišćanskoj tradiciji i granicama duhovnog uticaja u međuverskim brakovima, što je izazvalo žestoke reakcije i debatu u javnosti.
Od prenosa posmrtnih ostataka pesnika iz Amerike do današnje uloge hrama na Crkvini kao duhovnog i kulturnog središta – priča o svetinji koja je postala znak prepoznavanja Trebinja.
U najvećoj medicinskoj ustanovi u zemlji proslavljena je krsna slava, a priča o hramu koji je preživeo rat, zaborav i preobražaj u mrtvačnicu otkriva koliko je ovo mesto važno za bolesnike, lekare i grad.
Kad su mu rekli da je jedina šansa transplantacija srca, brat Goran nije odustao. Iz bolničke sobe krenuo je na put duhovnog isceljenja ka Hilandaru, gde je pronašao snagu za novi život.
Na trpezi ljubavi u porti Crkve Ružica, poglavar Srpske pravoslavne crkve poručio je vernicima da najveća bitka svakog čoveka nije spoljašnja, već u srcu.
Džej Di Vens otvoreno o odgajanju dece u hrišćanskoj tradiciji i granicama duhovnog uticaja u međuverskim brakovima, što je izazvalo žestoke reakcije i debatu u javnosti.
Dok su svetinje padale i ljudi bežali sa Kosmeta, mati Fevronija je ostala, spašavala izbeglice, molila se neprestano i postala simbol vere, snage i majčinske ljubavi.
Razvaljena vrata i razbacani bogoslužbeni predmeti sablaznili su jutros građane Ulcinja, dok Crkvena opština traži hitno otkrivanje počinilaca i jasnu poruku da se udar na svetinju neće tolerisati.
