Manastirska biblioteka bila je od velikog značaja kroz vekove, sa bogatom kolekcijom rukopisnih i štampanih bogoslužbenih knjiga.
Manastir Crna Reka posvećen je Svetim Arhanđelima Mihailu i Gavrilu. Nalazi se u selu Ribariće na tromeđi Kosovske Mitrovice, Rožaja i Novog Pazara, uz litice ogranka planine Mokre Gore i predstavlja jedinstvenu arhitektonsku celinu, jer je priljubljen uz stenu.
Današnja crkva je sagrađena u 16. veku. Manastir pripada Eparhiji raško-prizrenskoj Srpske pravoslavne crkve. Kao celina predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja. Manastir je aktivan, muški i o njemu brinu monasi.
Ko je ktitor manastira?
Ktitor ovog manastira nije poznat, ali se na osnovu predanja pretpostavlja da je ktitor iz dinastije Nemanjić.
Kada je sagrađen manastir Crna Reka?
Pouzdanih pisanih izvora o ktitoru i vremenu gradnje manastira – nema. No sačuvano predanje, kao i pojedini članci i studije naših istoričara umetnosti, svedoče da manastir potiče iz 13. ili eventualno 14. veka.
Pri datovanju izgradnje manastira u najdalju prošlost ide Stojan Novaković, koji govoreći o prenosu moštiju Simeona Nemanje iz Hiladara u Srbiju, kaže da je taj put vodio „sigurno pored manastira Crne Reke u Ibru“. To znači da je manastir postojao na samom početku 13. veka. Govoreći o srpskim crkvama Svetog Arhanđela, Mirjana Ćorović–Ljubinković tvrdi da je crkvu u Crnoj Reci sazidao arhiepiskop Danilo. Takvo mišljenje podrazumeva da je manastir nastao negde u prvoj polovini 16. veka. Narodno predanje veže izgradnju manastira za period posle Kosova.
O manastiru skoro da nema podataka o njegovoj istoriji sve do druge polovine 17. veka. Šta se dešavalo u njemu od dolaska Svetog Joanikija u Devič (to se moglo dogoditi negde krajem 14. veka) pa do ovog vremena, možemo samo slutiti. Najstariji podatak vezan je za godinu nastanka ikonostasa, koji je završen 1601. godine u vreme igumana jeromonaha Đenadija.
SPC
Sveti Joanikije
Zna se pak sigurno da je pećina u kojoj je bogomolja manastira smeštena osvećena podvizima i molitvama velikog srpskog čudotvorca – svetog Joanikija Devičkog, koji se najpre podvizavao ovde u Crnoj Reci, pa kad je pronađen i otkriven, on, smireni monah, da bi izbegao slavu i poštovanje, pobegne i sakrije se od ljudi u neprohodne šume Drenice, gde je produžio svoj bogougodni podvižnički život, i gde je skončao u Gospodu, na mestu gde se sada nalazi Devič.
Freske i mošti manastira
Manastir kroz vekove nikada nije rušen, te je sačuvao svoju prvobitnu fizionomiju. U njemu se čuva i najdragoceniji srpski freskopis 16. veka. Ktitor živopisa i donator crnorečkih slikara je rab božji Nikola, bogati vlastelin, naslikan u skoro prirodnoj veličini na zapadnom zidu niše u neobičnoj donatorskoj kompoziciji. Međutim, najveća vrednost koja se čuva u manastiru, jesu svete i celebne mošti prepodobnog Petra Koriškog, srpskog podvižnika iz 13. veka, koji je živeo i podvizavao se nedaleko od Prizrena, u selu Koriša, gde nedaleko od Markovog manastira i do danas postoji njegova isposnica. Njegovo sveto i čudotvorno telo preneto je u ovaj manastir negde u 16. veku, verovatno zbog skrovitijeg položaja.
Manastirska biblioteka i pisarnica
Manastirska biblioteka bila je od velikog značaja kroz vekove, sa bogatom kolekcijom rukopisnih i štampanih bogoslužbenih knjiga. Tu se nalazio i Pomenik sopoćanskog manastira, a do 1856. godine čuvala se knjiga Svetog Petra Koriškog.
youtube/printscreen/A1tvNet
Sopoćani
Petar Kostić je takođe zatekao bogatstvo starih knjiga, među kojima je bilo i Jevanđelje, ali mnoge knjige su uništene u požarima ili odnešene. Danas se Sopoćanski pomenik čuva u Petrogradskoj biblioteci.
Manastir Crna Reka bio je i centar prepisivačke delatnosti, naročito u 18. veku, kada je iguman Maksim Dobrojević podsticao prepisivanje knjiga, uključujući i monaha iz Dobrilovine.
Manastir Crna Reka kao centar prosvećenosti i pismenosti
Pop Jerotije Stanić, nastojatelj i zadužbinar crnorečkog manastira, rodom iz obližnjeg Oklaca, dobio je 1891. godine od turskih vlasti dozvolu za otvaranje škole i u Crnoj Rijeci. Prema nekim podacima ta škola počinje da radi 1898. godine. Njen prvi upravnik je bio pop Pavle Stanić, sin Jerotijev. Škola je bila internatskog tipa, a deca su učila i stanovala u konaku koji je 1898. godine podigao baš Jerotije.
Postoje svedočenja da se u Crnoj Reci dosta ljudi opismenjavalo i pre zvaničnog otvaranja ove škole. Na tom poslu su predano radili kaluđeri i sveštenici, pod stalnom prismotrom turskih zulumčara.
Pavlimir Gligović naziva Crnorečki manastir „svetom stolicom naše pismenosti, nacionalnim žarištem u najsudbonosnijim časovima 19. veka“.
Manastir Jovanje, smešten u Ovčarsko-kablarskoj klisuri, postoji još od pre boja na Kosovu 1389. godine, a današnja crkva, posvećena Svetom Jovanu Krstitelju, podignuta je 1957. godine. Poznat je po čudotvornoj ikoni Majke Božje Brzopomoćnice, koju je 1939. godine donio arhimandrit Serafim Rus, a za koju se veruje da pomaže ženama koje žele, a ne mogu da imaju decu.
Sačuvan freskopis, među kojima je najpoznatija ktitorska kompozicija sa despotom Stefanom, zajedno sa "Resavskom školom", koja je obuhvatala prepisivačku sekciju u manastiru, čine ovaj kompleks jednim od najvažnijih kulturnih spomenika Srbije.
U samom manastiru posebno je zanimljiva kapela Svetog Trifuna, manastirska kosturnica u kojoj se mogu videtu stotine lobanja i kostiju u kriptama iza rešetaka.
SPC upozorava na rastuću opasnost lažnih naloga i netačnih informacija na društvenim mrežama, dok istražuju uzrok najnovijeg napada koji je onemogućio rad Patrijarhove zvanične stranice.
Rased ispod Atosa ponovo se aktivirao, izazivajući potres od 4,6 Rihtera. Nadležni sprovode hitne mere, dok je u školama u okolnoj regiji obustavljena nastava. Stručnjaci upozoravaju na nastavak seizmičke aktivnosti u narednom periodu.
Problem masturbacije tretiran je u raznim pravilima svetih otaca, a apostol Pavle, kao "apostol braka", raspravljao je o strastima u kontekstu braka; dok je u širem smislu govorio da se ni "rukobludnici" (oni koji masturbiraju) neće spasiti.
Ova relikvija, čije se poreklo vezuje za Svetog apostola Luku, nosi bogatu istoriju i simbol je duhovne i kulturne baštine Crne Gore. Da li će ponovo naći svoje mesto pored ruke Svetog Jovana Krstitelja i kivota Svetog Petra Cetinjskog?
Presveta Bogorodica mi je rekla da će se ispuniti sve što je zapisano u Svetom pismu. Dolazi treći svetski rat, 3/4 čovečanstva će biti uništeno, samo 1/4 ćovečanstva će biti spasena, pričala je Prepodobna Sofija Klisurska.
Iguman manastira Ribnica objašnjava kroz konkretne primere da li iza nečijih problema stoji bolest ili delovanje zlih sila, daje duhovne savete i ukazuje na molitveni put koji otkriva pravu prirodu patnje.
Pitanje koje nije jasno mnogima tiče se načina na koji se tradicija proslavljanja kućnog sveca prenosi na ženske članove porodice, posebno u slučajevima kada žena dolazi u novu porodicu, nakon braka.
Na današnji praznik, prisećamo se svedočanstava o događaju koji se odigrao pred ikonom Svetog velikomučenika Dimitrija u Solunu. Ovaj neobični susret sa svetiteljem, u trenutku kada su sile protiv pravoslavlja bile brojčano nadmoćnije, postao je simbol borbe za slobodu, veru i opstanak srpskog naroda.
Religija.rs vas poziva da kroz svoje fotografije zabeležite najvažniji trenutak hrišćanskog života i osvojite zlatne darove koji, pored materijalne, nose i duhovnu vrednost, jer doprinose očuvanju bogate pravoslavne tradicije.
Smešten na šest kilometara od centra grada sadrži monaške ćelije isklesane u stenama, kuhinju, dvospratni podzemni grad i tajne pregrade dizajnirane za hitne slučajeve.
Manastir Svete Paraskeve na Hvaru, osnovan 1561. godine, bio je važna pravoslavna svetinja, koja je kroz vekove pretrpela različite promene, vlasti i nacionalizaciju posle Drugog svetskog rata.
Pojedini ističu da je Notr-Dam i mesto istorijskih događaja kao što je, recimo, bilo Napoleonovo krunisanje, a turisti su i te kako svesni šta za Francuze predstavlja ovaj biser iz 12. veka.
Dušan Milovanović, istoričar i poznavalac Svete gore, ističe da je Sveti Sava, uz pomoć svog oca Svetog Simeona, podigao manastir Hilandar kao obrazovni centar za srpski narod, dok su kelije na Svetoj gori, koje su nekada bile srpske, danas u većem delu u rukama Grka.
Film zasnovan na jednoj od najvažnijih hrišćanskih priča premijerno je prikazan uoči katoličkog Božića, ali neki vernici i istoričari su zabrinuti zbog njegovih izmišljenih delova.
Dok su ratne strahote gutale Bosnu i Hercegovinu, protojerej-stavrofor Milorad Golijanin rizikovao je sve kako bi zaštitio dvojicu muslimanskih verskih vođa. Njegova vera u mir i ljudskost koštala ga je vida, ali njegova poruka o ljubavi i praštanju odzvanja i danas.
Aleksandar Đurđević, diplomirani master teolog i veroučitelj objašnjava da pojedine, neplanirane i žalosne situacije navode na pitanje "da li se slava proslavlja, ukoliko član porodice umre neposredno pred slavu".
Misa u crkvi Svetog Ignjatija Lojole u Njujorku izazvala je polemike o tome kako crkve treba da balansiraju između vernosti tradiciji i savremenim izazovima.
Dok su ratne strahote gutale Bosnu i Hercegovinu, protojerej-stavrofor Milorad Golijanin rizikovao je sve kako bi zaštitio dvojicu muslimanskih verskih vođa. Njegova vera u mir i ljudskost koštala ga je vida, ali njegova poruka o ljubavi i praštanju odzvanja i danas.
Sveti Oci nas uče da Sveta tajna pričešća nije samo čin, već najdublji susret sa Bogom. Ko su oni koji ne mogu da pristupe putiru i zašto bi vernici trebalo češće da se sjedinjuju sa Telom i Krvlju Hristovom?
