Jedna od najlepših i najšumovitijih planina u regiji pravi je raj za ljubitelje hajkinga, ali i za one koji imaju problema sa plućima, jer, kao svojevrsna vazdušna banja, poseduje i lekovite moći.
Golija, park prirode i rezervat biosfere, izazov je i za ljubitelje avantura i istorije. Među brojnim tajnama koje krije u svojim nedrima, izdvaja se i jedan malo poznat, a vredan biser – najmanja crkva u Srbiji.
"Ne zna Golija šta je delija", kaže pošalica kojom lokalci vole da izazivaju ljubitelje planinarenja. Po planini neverovatne lepote, koja se u obliku latiničnog slova S prostire dužinom od 32 kilometra, smenjuju se guste šume, beskrajni pašnjaci, jezera, rečice, potoci. Vrvi od lekovitog bilja, ali i od kulturno-istorijskih spomenika.
Osim Rimskog mosta, Golija krije i duhovni dragulj koju vernici od milja zovu Marinica. Mala, zapravo najmanja crkva u Srbiji, a velika svetinja.
Ako budete uporni, naći ćete je nadomak Novog Pazara, na nekih sedam kilometara od regionalnog puta koji ovaj grad na zapadu Srbije spaja sa Sjenicom. No, do svetinje koja se nalazi na južnim obroncima Golije, na gotovo nepristupačnom brdu visokom 1200 metara, morate da dođete peške.
Kada vam pogled probistri svež planinski vazduh, ugledaćete je na jednoj čistini, ponosnu i dostojanstvenu, sa patinom vremena koje svedoči o burnoj istoriji ovih prostora.
youtube/RTS Oko - Zvanični kanal
Spoljašnjost crkve
Zbog toga je i proglašena spomenikom kulture od velikog značaja.
Građevina jednostavnog oblika i proste arhitekture toliko je mala, da u nju može da stane tek troje ljudi. Otvara se samo dva puta u godini – za Uskrs i 30. jula na Ognjenu Mariju, dan svetiteljke kojoj je posvećena.
Sveta velikomučenica Marina, sestra Gromovnika Ilije koja pali i kažnjava ognjem, rimska je svetiteljka iz 3. veka i poštuje se u svim hrišćanskim crkvama.
Printscreen/Youtube/Slobodna Srpska Pravoslavna Crkva
Ognjena Marija
O nastanku jedinstvenog sakralnog objekta skromne površine raspredaju se razne priče i legende. Prepliću se istorijske činjenice sa narodnim, a među njima je i ona koja kaže da je izgrađena za samo jednu noć.Podignuta je tokom prve decenije 17. veka na temeljima stare crkve iz 13. veka, što već samo po sebi govori da ima veliki istorijski značaj i da među meštanima ne samo sela Dojinoviće kojem pripada, već i mnogim vernicima predstavlja posebno mesto.
Tadašnji aga je, kaže narodna priča, odobrio vernicima gradnju crkve, ali pod određenim uslovima. Jedan je bio da u svetinju ne može da stane više od troje ljudi. Prema istoj legendi, izgradila ju je porodica Smudić.
Crkva svete Marine, ili Marinica, napravljena je od kamena tesanika dopremljenog iz obližnjeg majdana. Dimenzije su 4,02 x 2,62 metra, dok visina iznosi 180 centimetara.
No, zidovi su veoma široki, tako da unutrašnjost ima tek 2,50 x 1,20 metara. Zbog toga se liturgija služi uglavnom ispred crkve. Postoji samo jedan minijaturni prozor.
U unutrašnjem delu građevine sa jednobrodnom osnovom i trostranom apsidom dominiraju ornamenti, mozaici i freskopis. Predstave su uglavnom posvećene Isusu Hristu i presvetoj Bogorodici.
Nema celih kompozicija i detalja, kao u manastirima nedaleko od nje, Sopoćanima na primer, već je reč o glavama i poprsjima.
Kako do najmanje crkve u Srbiji?
youtube/RTS Oko - Zvanični kanal
Freska u crkvi
Nije lako doći do Marinice. U zavisnosti od vremenskih uslova, pešačenje može da potraje i dva sata. Međutim, nećete zažaliti kad se jednom nađete u neposrednoj blizini male svetinje koja emituje neki poseban mir.
Opčiniće vas i pogled koji sa najviše tačke sela Dojinoviće dopire do vrhova Golije i Kopaonika, i pokriva dobar deo Raške oblasti.
Nezaboravan pejzaž protkan notama naše prošlosti… Svakako ćete se posle ovog duhovnog putovanja osećati smirenije i bezbrižnije.
Najmanja crkva u Srbiji, neki kažu i u svetu. Kada se posmatra iz vazduha, kao da je sa nebesa sletela na obronke jedne od naših najlepših planina, piše "Blic Žena".
Protojerej Georgije je istakao da, na osnovu njegove pastirske prakse, uticaju magije i, uopšteno, đavoimanosti, može biti podvrgnut svaki čovek, a u posebnim slučajevima čak i svešteno lice, ukoliko to Gospod dopusti…
U svečanom prijemu u Patrijaršiji, srpski patrijarh Porfirije poručio je novorukopoloženim đakonima da njihova služba nije samo čast, već i sveta odgovornost — da životom i delom svedoče Hrista i budu stubovi vere u savremenom svetu.
Nakon nasilnog prekida manifestacije „Dani srpske kulture“, Srpska pravoslavna crkva oštro je osudila čin mržnje i poručila da istinsko rodoljublje ne sme da se pretvori u netrpeljivost.
U kuhinjama pravoslavnih domaćica, ova čorba se pripremala s ljubavlju – za praznike, slave i nedeljne porodične ručkove. Sada je pravo vreme da je ponovo otkrijete i spremite po originalnom receptu iz tradicije srpske kuhinje.
Od pažljivo prženog luka do mirisa ljute paprika - otkrijte tajnu starinskog monaškog ribljeg paprikaša koji spaja duh pravoslavnog života i prazničnih trpeza.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
Obnovljena, svojevrsni je kulturni centar Prizrena koji u rekonstruisanom i adaptiranom atrijumu okuplja malobrojne Srbe iz Prizrena i mnoge raseljene Prizrence na dan slave grada, kao i mnoge hodočasnike carskog Prizrena.
Najstariji manastir koji se uopšte pominje u straroj Raškoj jeste Crkva ili Svetih apostola Petra i Pavla u Rasu, dva kilometra severno od Novog Pazara, na ušću rečice Deževe u Rašku.
Usamljeni hram kod sela Edelevo u Rusiji, za koji se kaže da do njega stižu samo oni kojima vera pokaže put, zbunjuje naučnike, inspiriše vernike i privlači avanturiste iz celog sveta.
Na ostrvcetu od svega 100 kvadratnih metara, svetinja Svetog Andreja Prvozvanog očarava posetioce bajkovitim prizorom i duhovnim mirom, postajući nezaobilazna destinacija za vernike i turiste.
Na trpezi ljubavi u porti Crkve Ružica, poglavar Srpske pravoslavne crkve poručio je vernicima da najveća bitka svakog čoveka nije spoljašnja, već u srcu.
Sabrani verni narod zajedno sa državnim zvaničnicima u tišini i molitvi odali poštovanje stradalima dok su patrijarhove reči o miru i jedinstvu dirnule srca svih prisutnih.
Uz nekoliko sastojaka i malo strpljenja, svaka domaćica može da oblikuje ruže, listiće i cvetove od testa koji će slavski kolač pretvoriti u istinski simbol vere, lepote i porodičnog blagoslova.
Na blagoslovenom mestu gde se spajaju Dunav i Sava, patrijarh srpski služio je liturgiju i predvodio litiju do kapele Svete Petke, pozvavši vernike da se saberu u veri i Hristovu reč postave kao temelj života.
Jerej Srpske pravoslavne crkve poručio je da bolest nije kazna, već poziv na duhovno buđenje — i upozorio da savremeni čovek, u pokušaju da pobedi bol i smrt tehnologijom, gubi ono najvrednije: smisao, ljubav i veru.
U besedi za 22. petak po Duhovima, Sveti Nikolaj Ohridski i Žički otkriva zašto je beg u pustinju više od udaljavanja od ljudi — to je put očišćenja duše, borba protiv strasti i trenutak kada čovek prestaje da služi sujeti.
