Kada monah preminе, telo se ne kupa niti presvlači, osim ako nije preminuo u mantiji, u tom slučaju mu se ona oblači.
Telo monaha koji umre na Svetoj gori sahranjuje se na malom manastirskom groblju, koje je veličine nekoliko kvadratnih metara.
Ovaj običaj traje vekovima. Kada se monah upokoji, telo se ne kupa niti presvlači, osim ako nije preminuo u mantiji, u tom slučaju mu se ona oblači.
YT/BalkanTrip TV
Manastirsko groblje i crkva u pozadini
Obred obavlja otac, kojeg izabere iguman. Nakon toga telo se polaže na mantiju, a potom se ušiva unutar nje. Na kraju, na grudi pokojnika stavlja se ikona Presvete Bogorodice.
Crkva iz doba kralja Milutina
Grobljanska crkva iz vremena kralja Milutina je treća važna građevina u Hilandaru, sada posvećena Blagoveštenju, a nekada, po svoj prilici, apostolima Petru i Pavlu. Nalazi se na sto metara ispred glavnog ulaza u manastir. I ona je pretrpela izmene 1762. i 1868. godine. Njenu starost mogućno je odrediti jedino na osnovu osobina njenog tipa, načina građenja i stila sačuvanih fresaka - što je vezuje za doba obnove Hilandara pod kraljem Milutinom.
Podeljena je na dva sprata: u donjem delu je kripta sa kosturnicom. Dole se, u posebnim jamama, čuvaju kosti upokojenih monaha, a u po pet niša, izgrađenih uz podužne zidove, postavljene su police u koje su smeštene lobanje. Takav način polaganja kostiju vajkadašnji je na Svetoj gori. U gornjem delu građevine nalazi se jednobrodna crkva sa trodelnim oltarskim prostorom i pripratom.
Kako na čin sahrane gledaju Svetogorci?
Video Printscreen You tube
Monah Nikolaj
Hilandarski monah Nikolaj kaže da je razlika između sahrane na Svetoj gori i na nekom drugom mestu u tome kako na taj čin gledaju oni koji nekog sahranjuju.
- Mi monahe sahranjujemo sa velikom radošću u nadi na život večni. Kada se neko upokoji celu noć monasi čitaju Psaltir, ne sahranjuju se u sanduku već u mantiji. Predanje kaže da one lobanje koje su bele govore o tome kako je monah ugodio Bogu, one koje su braon znači da je monah živeo svetovnim životom, dok ne valjaju one lobanje koje su crne je se smatra da takav monah nije ispunio monaški zavet i monasi se mole za njega.
Donji deo građevine bio je izidan lomljenim kamenom, gornji - na južnoj, istočnoj i zapadnoj strani - kamenim kvaderima i opekom. Južna strana, okrenuta prema manastiru, bila je posebno istaknuta pomoću četiri stepenasto uvučena prislonjena luka, izvedena u opeci. Ispod lukova su tri polukružno završena prozora i jedna vrata.
Hilandarska grobljanska crkva sagrađena je prema tipu hramova na sprat, koji su u istočnom hrišćanstvu, u Vizantiji i na Zapadu, korišćeni za sahranjivanje. Najstariji sačuvani hramovi su na Istoku - u Carigradu su iz srednjeg vizantijskog doba, a u Srbiji i Bugarskoj nastajali su između 12. i 14. veka. Po načinu zidanja grobljanska crkva vezana je za arhitekturu iz vremena Paleologa. Njena uloga u životu manastira je velika jer se u njoj vrši služba povezana sa kultom mrtvih. Zbog toga je, posle glavnog hrama i trpezarije, po veličini treća kultna građevina u manastiru Hilandaru.
Proces sahrane monaha
Monah, koji ima za poslušanje održavanje manastirskog groblja, odlazi na groblje kako bi pripremio grobnicu za sahranu.
Po pravilu, otkopava grob onog upokojenog sabrata koji je najduže u grobu, pazeći pritom da ne bude manje od tri godine od sahrane tog brata kojeg će otkopati. Ukoliko nema takvog kopa novu raku.
Nakon svete liturgije, monah koji ima poslušanje da brine o kosturnici i groblju, pere lobanju i sve nađene kosti uljem i vinom i ispisavši ime monaha na njegovoj lobanji polaže je u manastirsku kosturnicu na policu među ostale lobanje, dok ostale kosti stavlja na posebno mesto sa drugima.
U trenutku duboke unutrašnje dileme, mitropolit limasolskog doživeo je čudo – u poslednjim trenucima svog života, sveti Porfirije mu je telefonom pružio duhovnu snagu i blagoslov, koji su ga uputili na put poslušanja, prepun izazova, ali i duhovne svetlosti.
Hilandarski monah, svojim životom posvećen duhovnoj službi, uveo je mnoge u duboku veru i mirnu pobožnost, prešao je u večnost, ostavljajući neizbrisiv trag u srcima vernika i bratije.
Uoči praznika Svetog Save, uprava manastira Svete Petke Izvorske odbacila je glasine o navodnoj prodaji arapskim investitorima, pozivajući vernike da ne šire neistine koje ugrožavaju integritet Srpske pravoslavne crkve i destabilizuju zajedništvo među našim narodom.
Hram posvećen Vaskrsenju Hristovom, skromnih dimenzija, podiže u Koštunićima zahvaljujući ljubavi i verovanju jedne porodice, dok će meštani iz svih krajeva sveta dolaziti da slave najveći dan u hrišćanstvu.
Pošto su prvi Hrišćani bili stalno proganjani, jer Hrišćanstvo nije bilo priznato, morali su se skrivati i sporazumevati često s tajnim simbolima kojima su samo oni znali značenje.
Izložba „Anđeoski obrazi Hilandara“, duhovne besede i svečana akademija obeležili su dane u čast Svetog Save, okupivši verni narod u znaku ljubavi, zajedništva i molitve.
Iguman manastira Ribnica objašnjava kroz konkretne primere da li iza nečijih problema stoji bolest ili delovanje zlih sila, daje duhovne savete i ukazuje na molitveni put koji otkriva pravu prirodu patnje.
Pitanje koje nije jasno mnogima tiče se načina na koji se tradicija proslavljanja kućnog sveca prenosi na ženske članove porodice, posebno u slučajevima kada žena dolazi u novu porodicu, nakon braka.
Na današnji praznik, prisećamo se svedočanstava o događaju koji se odigrao pred ikonom Svetog velikomučenika Dimitrija u Solunu. Ovaj neobični susret sa svetiteljem, u trenutku kada su sile protiv pravoslavlja bile brojčano nadmoćnije, postao je simbol borbe za slobodu, veru i opstanak srpskog naroda.
Hrišćani, a naročito pravoslavci, veruju da su iskrene molitve upućene Majci Božijoj one koje se najbrže ostvaruju. Bogorodica je Hristu najbliža, te zato njene reči imaju veoma veliku moć i Sin ispunjava.
U Svetoj zemlji se prepliću tri religije, sa brojnim svetim mestima koja su od značaja za hrišćanstvo, judaizam i islam. Među njima se izdvaja manastir Svetih Arhangela, koji je podigao kralj Milutin, kao pečat postojanja srpskog pravoslavlja u Jerusalimu.
Pošto su prvi Hrišćani bili stalno proganjani, jer Hrišćanstvo nije bilo priznato, morali su se skrivati i sporazumevati često s tajnim simbolima kojima su samo oni znali značenje.
Mnogi vernici su u nedoumici zbog različitih tumačenja o pripremi za Svetu tajnu pričešća. Osnivač Srpske pravoslavne crkve je u svom Nomokanonu ostavio precizne smernice koje i danas osvetljavaju put ka dostojnom pričešćivanju.
Iako su ovi stihovi postali simbol vere i ljubavi prema Svetom Savi, pominju se imena nekoliko sveštenika i jednog monaha kao potencijalnih autora. Otkrijte sve o njenoj istoriji, uticaju i tragovima koji vode do misterioznog stihopisca.
Mnogi vernici su u nedoumici zbog različitih tumačenja o pripremi za Svetu tajnu pričešća. Osnivač Srpske pravoslavne crkve je u svom Nomokanonu ostavio precizne smernice koje i danas osvetljavaju put ka dostojnom pričešćivanju.
Iza impozantne gvozdene kapije, nekoliko stotina metara pre samog manastira, nalaze se serpentine obrasle lekovitim biljem i cvećem neverovatnog izgleda i još neverovatnijih boja.
