Odluka novog arhiepiskopa Pravoslavne crkve Albanije da prisustvuje poslednjem ispraćaju poglavara Rimokatoličke crkve izazvala je brojne reakcije među pravoslavnim vernicima širom sveta, dok su njegove izjave o papi otvorile pitanje granica međuverske ljubavi i crkvene tačnosti.
Vest da će arhiepiskop Tirane, Drača i cele Albanije, gospodin Jovan, prisustvovati sahrani pape Franje (Franciscus) u subotu, 26. aprila 2025. godine, u Vatikanu, izazvala je različite reakcije širom pravoslavnog sveta, naročito među vernicima u Grčkoj, čija Crkva je bliska Pravoslavnoj crkvi Albanije.
Poglavar Pravoslavne crkve Albanije, svega nekoliko nedelja nakon svoje intronizacije, odlučio je da njegovo prvo međunarodno putovanje bude upravo prisustvo na sahrani pape Franje (Franciscus). U svojoj izjavi, upokojenje pape Franje (Franciscus) opisao je kao „veliki gubitak, naročito za siromašne“, naglašavajući da će „papa ostati upamćen po svojoj jednostavnosti i posvećenosti ljudima u nevolji“.
Tanjug/AP Photo/Vlasov Sulaj
Poglavar Pravoslavne crkve Albanije, arhiepiskop Jovan
Učešće i pohvalne reči arhiepiskopa Jovana, iako odražavaju humanistički i mirotvorni pristup međuhristijanskim odnosima, izazvale su reakcije značajnog dela vernika. Mnogi pravoslavni hrišćani izražavaju snažno nezadovoljstvo, smatrajući da preterano isticanje gubitka pape i javne izjave pravoslavnih poglavara zadiru u granice povrede verskog osećanja vernika.
Pravoslavna crkva, sa svojom osobenom apostolskom tradicijom i mučeničkim duhom, odlikuje se strogom teološkom samosvešću. Mnogi vernici osećaju da javno izražavanje žalosti povodom upokojenja rimskog poglavara, bez potrebnog isticanja dogmatskih razlika, zamagljuje granice između pravoslavlja i papizma.
- Ne smeta nam to što neki poglavar govori o siromaštvu i jednostavnosti - komentariše čitalac grčkog pravoslavnog portala vimaorthodoxias.gr, ali kada jezik postane gotovo hagiografski u odnosu na papu, tada biva ranjena naša verska svest. Ne možemo govoriti o "velikom gubitku" kao da se upokojio duhovni vođa neke pomesne pravoslavne crkve, navodi portal vimaorthodoxias.gr.
Tanjug AP AP Vatican Media
Do sahrane planirane za subotu, 26. aprila, telo pape Franje počivaće u bazilici Svetog Petra
Ova situacija još jednom pokreće bezvremeno pitanje o granicama hrišćanske ljubavi i crkvene preciznosti. Iako se ne dovodi u pitanje ljudska vrednost preminulog pape Franje (Franciscus), pravoslavna duhovnost poziva na molitvu, razboritost i postojanost u veri, uz puno poštovanje Svetog predanja.
U narednim danima očekuje se da će biti poznato da li će i druge pravoslavne crkve učestvovati na sahrani pape Franje (Franciscus), što će zasigurno nastaviti da izaziva rasprave, nedoumice i – možda – javne istupe i drugih arhijereja.
Hiljadu godina nakon Velike šizme, Carigradska patrijaršija i katolička crkva ponovo se približavaju. Mitropolit zborničko-tuzlanski u svom autorskom tekstu objašnjava kako Pashalna unija otvara pitanje budućnosti pravoslavlja, crkvene politike i uticaja Vatikana na Istok.
Profesorskim umom i pastirskim srcem, otac Darko razotkriva savremene zablude o jedinstvu crkava, govori o raskolu Moskve i Carigrada, veri u doba sinkretizma i zašto su ljudi sve češće u potrazi za nepokolebljivim.
Manje od mesec dana nakon što je preživeo dvostruku upalu pluća, Sveti Otac je preminuo od posledica moždanog udara i srčane insuficijencije. Njegov oproštaj sa Trga Svetog Petra ostaje snažno svedočanstvo vere koja je prevazišla bolest.
U dokumentu koji je napisao dve godine pre smrti, papa Franja ostavio je dirljivu poruku o patnji, miru i molitvi, ali i zamolio da mu grob bude jednostavan, bez ikakvih ukrasa — u jednoj od najznačajnijih bazilika Rima, uz samo jedno ime: „Franciscus“
Od dečaka koji je tragao za Bogom do episkopa čije su mošti ostale netruležne - život ovog svetitelja spojio je Studenicu, Rusiju, Čikago i Libertvil, ostavljajući srpskom narodu u Americi duhovno uporište koje traje do danas.
U besedi za 27. petak po Duhovima Sveti Nikolaj Ohridski i Žički otkriva kako ljubav i prisustvo Hristovo u svakom članu Crkve prožimaju život, pokret i spasenje, a udaljenost od Njega vodi u duhovnu smrt
Pravoslavci danas proslavljaju Svete mučenike Paramona i Filumena po starom kalendaru, a po novom Svetog Spiridona Čudotvorca, dok katolici slave Gospu Guadalupsku, a u islamu i judaizmu je dan posvećen redovnoj molitvi i svakodnevnim verskim obavezama.
Jedna jednostavna, ali duboka metoda svetogorskog podviznika pokazuje kako se fokusiranom borbom protiv glavne strasti oslobađa duša i otvara put ka istinskoj unutrašnjoj slobodi.
Dvodnevni skup posvećen Prvom vaseljenskom saboru – 1.700 godina trajnog nasleđa na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu okupio je teologe, istoričare i crkvene velikodostojnike, uz izložbu umetničkih dela i bogat program predavanja.
Jedinstvena kombinacija ječma, pasulja, povrća i dimljenog mesa vraća nas u kuhinje naših predaka, čuvajući duh starih domaćinstava i porodične molitve kroz generacije.
Nekada nezaobilazna na prazničnim trpezama, ova poslastica se pravila sa strpljenjem i ljubavlju — donosimo autentičan recept koji će vaš dom ispuniti toplinom i mirisom svečanosti.
Selsko meso, staro jelo iz ruralnih krajeva, vraća se na trpeze kao simbol zajedništva, topline doma i prazničnih okupljanja — a tajna njegovog bogatog ukusa krije se u jednostavnim sastojcima i sporom, strpljivom krčkanju.
U tišini ispunjenoj molitvom i zahvalnošću, prisećamo se deset bisera mudrosti pape Franje koji će i dalje grejati svet – podsećajući nas da vera spaja, raduje i vodi kroz tamu.
Na naslovnoj strani posvećenoj oproštaju od poglavara Rimokatoličke crkve, glasilo hrvatskih nacionalista optužuje ga za izdaju Hrvata, šurovanje sa Srpskom pravoslavnom crkvom, i zaustavljanje kanonizacije Alojzija Stepinca.
U poslednjim trenucima života ostao je veran svom narodu i veri, a njegova borba za mir, solidarnost i nadu ostaće trajno upisana u srcima miliona širom sveta.
Ogrnuta plavom maramom, sitna figura klekla je pored odra Svetog Oca i tišinom ispisala priču o prijateljstvu, hrabrosti i veri koja prevazilazi granice — iza tog trenutka stoji život posvećen onima koje je svet zaboravio.
U besedi za 27. petak po Duhovima Sveti Nikolaj Ohridski i Žički otkriva kako ljubav i prisustvo Hristovo u svakom članu Crkve prožimaju život, pokret i spasenje, a udaljenost od Njega vodi u duhovnu smrt
Jedna jednostavna, ali duboka metoda svetogorskog podviznika pokazuje kako se fokusiranom borbom protiv glavne strasti oslobađa duša i otvara put ka istinskoj unutrašnjoj slobodi.
Iguman Arsenije kroz poređenje sa svetiteljem iz Amerike upozorava da se duhovno stanje ne skriva - ono se oseti i onda kada mnogi misle da ga niko ne primećuje.
Skoro tri decenije ovaj zanatlija iz Ježevice izrađuje voštanice po manastirskom predanju, učeći nas da se prava sveća ne stvara mašinom, već strpljenjem, iskustvom i verom koja se ne gasi ni kada plamen dogori.
Na manastirskom imanju, nakon požara i decenija bez uzgoja, bratstvo uz pomoć svetogorskih monaha i molitvu igumana Metodija obnavlja poljoprivrednu tradiciju, dajući novi život ekonomiji i duhovnom životu manastira.
U manastiru Mrkonjići, samo nekoliko metara od ulaza u hram, stoji košćela stara više od četiri veka - mesto gde se susreću vera, predanje i čudo prirode.
Ovaj rukopis nastao je samo nekoliko decenija nakon originalnog pisanja Jevanđelja, što ga čini jednim od najznačajnijih novozavetnih otkrića do danas.
Otac Onufrije Hilandarac u svojoj knjizi „Svetogorski kuvar s pričama“ otkrio je kako nastaje ovaj skroman hleb s prazilukom koji je vekovima hranio bratstvo.
