Praznovanje dana kada je svetlost Hristova zasijala nad Tavorom postalo je deo zapadne tradicije zahvaljujući pobedi hrišćanske vojske nad Osmanlijama kod Beograda 1456. godine. Ovaj događaj ostao je upamćen kao simbol duhovne preobrazbe i Božanske intervencije koja je sačuvala Evropu od otomanskog jarma.
Još u dubini vekova, kada se svetlost hrišćanstva širila kroz tlo palestinsko i egipatsko, ustanovljen je prauznik Preobraženja Gospodnjeg, proslava trenutka kada je Gospod Isus Hrist zasijao božanskom slavom na gori Tavor pred očima svojih učenika.
U tim davnim vremenima, tokom 4. veka, ovaj svetkovni dan ušao je u kalendar Crkve, osvetljavajući srca vernih i podsećajući ih na tajanstveno otkrivanje nebeske slave Hristove. Ovaj blistavi trenutak duhovne preobrazbe bio je prvi put proslavljen među hrišćanima na tlu Bliskog Istoka, ali je njegova svetlost ubrzo dopirala i do drugih delova hrišćanskog sveta.
Wikipedia
Bitka kod Beograda 1457. godine
Na Istoku, ovaj praznik je od 7. veka postao čvrsto utemeljen, slavljen sa pobožnošću i uzdizanjem duše, dok je na Zapadu morao čekati gotovo čitavo milenijum da bude prihvaćen u zvanični kalendar Crkve. Ipak, Božja promisao nije zakasnila. Godine 1457. zapadni hrišćani su ovaj sveti dan uneli u svoj kalendar, a razlog za ovu kasnu, ali veličanstvenu odluku, bio je događaj koji je promenio tok istorije.
Na dan Preobraženja Gospodnjeg, 6. avgusta 1456. godine po julijanskom, a 19. avgusta po gregorijanskom kalendaru, hrišćanska vojska predvođena hrabrim Janošem Hunjadijem, u narodu poznatim kao Sibinjanin Janko, i neustrašivim franjevcem Ivanom Kapistranom, odnela je veličanstvenu pobedu nad Osmanlijama kod Beograda. Ova pobeda zaustavila je prodor Turaka ka severu i donela olakšanje Evropi, čuvajući je od daljeg širenja otomanskog jarma.
U znak sećanja i zahvalnosti za ovu Božansku pomoć, hrišćanska zapadna Evropa je prihvatila praznik Preobraženja Gospodnjeg, u njemu prepoznajući simboliku duhovnog i telesnog preobraženja, kao i pobedu svetlosti nad tamom. Iako su Janoš Hunjadi i Ivan Kapistran ubrzo posle pobede preminuli – prvi u Zemunu, a drugi u Iloku – njihova dela i njihova žrtva ostali su uklesani u hrišćanskom pamćenju.
Printscreen/YouTube
Ikona Preobraženja Gospodnjeg
Tako je Zapadna crkva, zahvaljujući ovoj istorijskoj pobedi, zapečatila dan Preobraženja u svom kalendaru, slaveći ga svake godine 6. avgusta kao Transfiguracija, od latinskog izraza transfiguratio, što znači preobraženje. Ovaj naziv, kao i sama proslava, nosi u sebi simboliku večne promene i uzdizanja ka Božanskoj svetlosti, podsećajući vernike na neprestano duhovno preobražavanje i usmeravanje ka Carstvu nebeskom.
Danas, kao i vekovima unazad, Preobraženje Gospodnje ostaje svetionik nade, vere i Božanskog otkrivenja, ne samo kao istorijska uspomena, već i kao duhovni poziv svakom verniku da se preobrazi u svetlosti Hristovoj.
U svetu preplavljenom samoljubljem, teološkinja Andrea Kereš ističe važnost ispovesti kao puta ka duhovnom rastu. Njen priručnik "Tri koraka do ispovesti" pomaže vernicima da prepoznaju svoje grehe, suoče se sa svojim nesavršenostima i izgrade dublji, iskreniji odnos sa Bogom.
Ovaj sveti čin nosi duboko duhovno značenje i povezuje vernike s Božjom milošću. Saznajte više o simbolici grožđa u pravoslavnoj tradiciji i njegovoj ulozi u svetkovini Preobraženja.
Na predprazništvo Preobraženja, vernici su se okupili u Sabornom hramu Svetog Georgija, gde je vladika kruševački David služio svečanu liturgiju pored ove relikvije iz Rusije.
Vernici Srpske pravoslavne crkve širom sveta proslavljaju veliki praznik Hristovog preobraženja. U svetlim trenucima, otkriva se božanska slava koju je Isus pokazao na gori Tavor.
Nakon cenzurisanja božićnih čestitki i dekoracija, još jedan veliki hrišćanski praznik postaje meta političke korektnosti – britanska škola otkazala proslavu praznika Vaskrsenja Hristovog, dok se širom Evrope beleže slični slučajevi potiskivanja hrišćanskih tradicija pod plaštom neutralnosti.
U vreme strogog posta često ponestane ideja za ukusne obroke na vodi. Donosimo autentičan recept za paštetu od belog pasulja – kremastu, zasitnu i punu ukusa!
Uoči druge godišnjice od tragedije koja je odnela 57 života, otac Hristodulos Papaioanu kaže da je kroz ovaj neverojatan gubitak pronašao snagu da se nosi s patnjom.
Ne morate se odricati bogatih ukusa ni tokom posta – kombinacija crvenog pasulja, prepečenih oraha i začina trpezu će učiniti bogatom vitaminima i vlaknima.
Nakon što su Persijanci osvojili Svetu zemlju i polomili koplje na dva dela, njegov vrh je otišao u Carigrad gde se čuvao u crkvi Svete Sofije, a posle u crkvi Device Faroske.
Beogradska svetinja je mesto gde počivaju posmrtni ostaci kralja Aleksandra i kraljice Drage, čijim ubistvom je ugašena dinastija. U njenoj kripti se osim tela ubijenog para nalaze i posmrtni ostaci drugih članova dinastije Obrenović i sveštenstva, koje je službovalo u crkvi.
Primećujući teške okolnosti u kojima ljudi odrastaju, kao i ekonomsku krizu, mati Serafima dodaje da je svaki novi dan i mala uspešna borba dokaz postojanja heroja današnjice.
Svetinja podignuta na mestu stradanja, postaje simbol molitve i sabornosti – mitropolit kruševački osveštao poslednji krst, a prve liturgije uskoro će odjeknuti sa Bagdale.
Sveća je simbol svetlosti Hristove. On je rekao: "Ja sam svetlost svetu". Ta svetlost treba da nas podseti na svetlost kojom Hristos obasjava duše preminulih, kaže sveštenik.
