Patrijarh Vartolomej sa papom Lavom XIV
Od pohvale do napada
Kako podseća mitropolit Makarije, prve godine boravka oca Dositeja u Mitropoliji sidirikastrijskoj bile su obeležene tihovanjem, smirenjem i duhovnošću. Međutim, u poslednje vreme, ovaj monah ispoljava, kako kaže mitropolit, „izlive“ i „buntovni duh“, uz neprestane napade na jerarhiju Crkve.
Upotrebu interneta od strane oca Dositeja mitropolit vidi kao sredstvo lične promocije, dok ga optužuje da svakoga redom proglašava jeretikom, ekumenistom, pa čak i masonom.
Posebno oštra je opaska mitropolita Makarija u vezi sa izjavama oca Dositeja protiv bivšeg mitropolita Pafosa Tihika, koga je bez zadrške nazvao „nedostojnim“, svega nekoliko dana nakon njegovog raščinjenja od strane Svetog Sinoda Kiparske pravoslavne crkve. Ovaj događaj već je izazvao potrese unutar Pravoslavlja, a pomenut je i na zvaničnom sajtu Kiparske arhiepiskopije.
Zabrinutost Crkve u provinciji
Mitropolit Makarije žustro brani službu episkopa u eparhijama, ističući da je njihova svakodnevna borba tiha, ali neprestana, daleko od „svetovne prenaglašenosti“ koju, kako tvrdi, ispoljava otac Dositej.
Sa značajnom primedbom ističe i da ni sam manastir u Parapotamu ne funkcioniše kako dolikuje, uprkos velikoj prepoznatljivosti oca Dositeja na društvenim mrežama.
Na tom mestu mitropolit upućuje na primer Svetog starca Paisija govoreći: „Iako ga predstavljate, ne sledite ga.“ Poziva monaha da se vrati duhu smirenja, prostote i istinskog monaškog života, izbegavajući javne „tirade“ i verski fanatizam.
Dilema Crkve: poslušnost ili javni protest?
Ovo pismo – ma koliko delovalo lično – postavlja suštinska pitanja o načinu na koji Crkva pristupa javnim sukobima i neslaganjima. Koliki prostor postoji za neslaganje unutar Crkve? Kada teološka kritika prelazi u govor razdora? I gde prestaje tolerancija prema glasovima koji sebe smatraju „ispovedničkim“, a ipak ne prihvataju nadzor crkvene jerarhije?
Pravoslavna crkva se i ranije suočavala sa sličnim izazovima, nastojeći da održi ravnotežu između saborske kohezije i duhovne slobode. Zvanični sajt Svetog Sinoda Grčke pravoslavne crkve sadrži brojne dokumente koji naglašavaju važnost poštovanja crkvenog poretka i kanonskog ustrojstva.
„Pismo koje je odjeknulo kao grom“ mitropolita Makarija nije stroga lična opomena. Ono je odraz vremena u kojem živimo. Crkva je suočena sa napetošću između jedinstva i razlika, između tišine poslušnosti i glasa protesta. Predstojeći period pokazaće hoće li doći do pomirenja – ili nove podele.
Obraćajući se rimokatoličkim i anglikanskim hodočasnicima, patrijarh Vartolomej govorio je o neostvarenim snovima ekumenskog dijaloga, nadajući se da će novi papa nastaviti putem jedinstva – iako većina pravoslavnih to ne vidi kao put koji vodi u pravcu istine.
Neprimereno topli tonovi u izjavama pojedinih pravoslavnih jerarha upućenih novom papi, izazvali su buru među vernicima i teolozima, koji sve glasnije upozoravaju na opasnost od zamućivanja identiteta i odstupanja od Svetog Predanja.
U prvom privatnom susretu nakon ustoličenja, poglavar Rimokatoličke crkve i vaseljenski patrijarh razgovarali su o zajedničkom Vaskrsu, budućoj proslavi u Nikeji i potrebi teološkog i duhovnog zbližavanja pravoslavlja i katoličanstva.
Govoreći o sekularizaciji i teološkom slabljenju unutar Pravoslavne Crkve, ali i o inauguraciji pape Lava XIV, grčki mitropolit uputio je snažnu poruku o očuvanju pravoslavne vere.
Najmlađi episkop Kiparske pravoslavne crkve razrešen je dužnosti jer je, po oceni Sinoda, remetio crkveno jedinstvo svojim beskompromisnim stavovima o Vatikanu.
Odluka Svetog Sinoda da razreši najmlađeg episkopa Kiparske crkve izazvala je talas protesta vernika i brojna pitanja o političkom uticaju, tišini Sinoda i istinskoj prirodi duhovnog jedinstva
